پیام خراسان

آخرين مطالب

منبعی مهم در شناخت شرایط اجتماعی و فرهنگی مقالات

  بزرگنمايي:

پیام خراسان - یکی از منابع بسیار مهم در شناخت شرایط و وضعیت اجتماعی- فرهنگی دوره‌های مختلف تاریخی، بررسی اطلاعاتی است که در آثار مکتوب دوره مورد تحقیق آمده و پژوهشگر با مطالعه دقیق آن آثار به داده‌هایی مهم دست می‌یابد. کتاب پاییز آمد خاطرات خانم فخرالسادات موسوی، همسر سردار شهید احمد یوسفی که به قلم خانم گلستان جعفریان تدوین شده یکی از این آثار است.
می‌توان مقطع 1350تا 1365 را به‌عنوان دوره شکل‌گیری شخصیت‌، رشد، مبارزات و فعالیت‌های محور اصلی کتاب یعنی شهید احمد یوسفی و همسرش فخرالسادات موسی در نظر گرفت اما از مجموع 230 صفحه کتاب فقط 27 صفحه به دوران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی مربوط است پس بخش اصلی کتاب سال‌های 1357 تا 1365 را در بر می‌گیرد؛ یعنی دوره‌ای 9 ساله. دورانی که از نظر سیاسی اجتماعی، یکی از مهم‌ترین مقاطع در تاریخ انقلاب اسلامی و بلکه تاریخ ایران است. 
به طور مختصر می‌توان وضعیت این دوره را با عناوین زیر مشخص کرد:
1. پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری حضرت امام خمینی (ره) پس از 15 سال مبارزه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای قرن بیستم و دارای آثار گسترده جهانی و منطقه‌ای
2. آثار اجتماعی فرهنگی انقلاب اسلامی در سبک زندگی مردم خصوصا در دهه اول جمهوری اسلامی ایران. 
3. تحرکات گسترده و راه انداختن ماشین ترور توسط گروهک‌های ضد انقلاب خصوصا سازمان منافقین از زمان پیروزی انقلاب اسلامی تا سال 1361 در شهرهای مختلف کشور
4. وقوع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران با پشتیبانی استکبار جهانی که با هشت سال مقاومت مردم به دفع تجاوز و حفظ تمامیت ارضی کشور منجر شد. 
5. تجربه زیست مؤمنانه، مجاهدانه و مدیریت جهادی در طول هشت سال دفاع‌مقدس که موجب ظهور و پرورش نسلی از مدیران و فرماندهانی با معیارهای اسلامی- ایرانی گردید و فتح‌الفتوح پرورش جوانانی مومن و انقلابی. 
6. آثار عمیق و گسترده دوران دفاع‌مقدس در وضعیت فرهنگی اجتماعی کشور و بروز ارزش‌های نوین خصوصا در خانواده ایثارگران. 
تصویری روشن از وضعیت فرهنگی اجتماعی
کتاب پاییز آمد با وجود حجم نسبتا کوتاه، در بازنمایی تصویری روشن و مختصر اما گویا از وضعیت فرهنگی اجتماعی دوران مذکور خصوصا مقطع زمانی 1357 تا 1365 موفق بوده است. خواننده این کتاب در ضمن مطالعه زندگی مشترک فخر السادات موسوی و همسرش تا حدود زیادی با مختصات آن دوران آشنا می‌شود. 
مروری کوتاه بر محتوای کتاب پاییز آمد با توجه به مشخصات و مختصات عمومی و شرایط اجتماعی فرهنگی دهه نخست جمهوری اسلامی:
1. تصویر وضعیت زندگی خانواده موسوی، خانواده‌ای سنتی، باریشه‌های مذهبی و تعلق به سادات، شغل نظامی‌گری پدر خانواده در عین مخالفت وی با نظام پهلوی، مهاجرت ناگریز و تبعات آن، گرایش یکی از فرزندان به مبارزات دوران انقلاب زندگی متوسط اما با توجه مادر به رفاه خانواده و انطباق با دوران جدید. 
صفحات: 12، 14، 19، 23-25-30، 31
عبارت برگزیده: پدرم می‌گفت: ما سادات هستیم سعی کنید جوری لباس بپوشید و جوری رفتار کنید که فردای قیامت پیش جدمان شرمنده نباشیم (صفحه 12)
2. اهمیت مطالعه در میان نسل دانش‌آموز و دانشجوی سال‌های منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی، جست‌وجو برای یافتن پاسخ‌های دینی- سیاسی، آشنایی با مکاتب مطرح آن روزگار از جمله مارکسیسم و اگزیستانسیالیسم
موضوع کتاب، کتابخوانی، کتابخانه، اشاره به نام کتاب‌های/ آری این جنین بود برادر/ در قلمرو اسلام/ در خدمت و خیانت روشنفکران/ پاپیون/ خرمگس/ امت و امامت/ بوستان سعدی، و گلستان سعدی. 
صفحات: 24، 25، 28، 29، 31، 48، 107، 122، 159، 164
عبارت برگزیده: «من جواب همه تردیدها و احساس پوچی و بیهودگی را که در سال‌های نوجوانی به سراغ آدم‌ها می‌آید، درمطالعه فلسفه و معارف اسلامی یافته بودم» (صفحه 29)
3. رواج فضای ادبی، اشعاری که میان دانش‌آموزان، دانشجویان، و گروه‌های کوهنوردی خوانده می‌شد. 
4. اهمیت صدق در قول و فعل، صداقت در معارفه پیش از ازدواج. 
صفحات: 56، 57، 88، 101، 102
عبارت برگزیده: احمد همان‌طور که سرش پایین بود آرام و شمرده شروع کرد به صحبت کردن: «به‌جز این لباس پاسداری که به تن دارم، از مال دنیا هیچ چیزی دیگری ندارم.» (صفحه 57)
5. محوریت مساجد در فعالیت‌های اجتماعی، نظامی، فرهنگی. 
صفحات: 29، 35، 42، 44
عبارت برگزیده: گفتم: «ما بچه‌های مسجد امیرالمومنین هستیم و برای کمک به زلزله‌زدگان طبس می‌خواهیم کمک جمع کنیم. مردم زلزله‌زده در سختی هستند و وظیفه هر مسلمانی است که به برادران و خواهران مسلمانش کمک کند. ما به‌عنوان مسلمان نمی‌توانیم بی‌تفاوت باشیم» (صفحه 42)
6. توجه برخی جوانان و حتی نوجوانان به تهذیب و تزکیه، حس همدردی با ضعفا، عبادت‌های خاص، ره صدساله را در مدت کوتاهی پیمودن
صفحات: 133، 134، 137
عبارت برگزیده: دایی احمد می‌گفت: «صبح که می‌آمدم می‌دیدم کف مغازه یک چادر شب انداخته و روی زمین خوابیده است. می‌گفتم رحمان جان تشک به این نرمی و راحتی برایت آوردم، چرا نمی‌اندازی دایی جان؟ روی زمین خشک نخواب، رحمان با آن سن کم در حال تزکیه نفس بود، به خودش سختی می‌داد. بدنش را به سختی عادت می‌داد. به چشمانش که نگاه می‌کردی، فروغ یک مرد پرهیزکار چهل ساله را داشت، نه یک پسر نوجوان شانزده ساله» (صفحه133)
7. احساس وظیفه مردان انقلابی در کمک به امور خانه‌داری، کمک به خانواده‌ها در عین فعالیت سنگین اجتماعی
صفحات: 92، 119، 123، 145، 146
عبارت برگزیده: احمد گفت «شانس آوردی جلسه افتاد بعد از ظهر. من هم آمدم خانه کارها را انجام بدهم. سرم را انداختم پایین و گفتم: احمد تو که کهنه می‌شویی من خجالت می‌کشم.... لبخند زد و گفت چرا سیده خانم: گفتم: تو مردی، پاسداری با چند تا مسئولیت سنگین. نباید توی خانه از این کارها بکنی. دست‌های مرا بوسید و گفت: شاید باور نکنی، من عشق می‌کنم کهنه می‌شویم. لباس‌های کوچک و بامزه را می‌شویم. اینها لباس‌های بچه‌های من هستند. من عاشق این زندگی، تو و کارهایش هستم» (صفحات 145-146)
8. انجام وظایف سنگین و مخاطره‌آمیز نه به‌عنوان شغلی برای کسب درآمد، و دریافت حقوق اندک به میزان نیاز در برابر حجم سنگین فعالیت
صفحه: 47
عبارت برگزیده: «ایدئولوژی من در سپاه کامل شد. آنجا هرچه خوانده بودم عملا دیدم. مردان جوانی که آنجا کار می‌کردند، برای کارشان حقوق نمی‌گرفتند. وقتی به اصرار سپاه، فیش حقوق صادر شد، صندوقی درست کردند که افراد به مقدار نیازشان از حقوق پرداختی برمی‌داشتند و بقیه را به همان صندوق می‌دادند تا صرف کمک به محرومان شود» (صفحه 47)
9. عدم مبانیت و تزاحم میان ازدواج و حضور در جبهه و پیش‌بینی معلولیت یا اسارت یا شهادت و وقوع شهادت گاه با فاصله کوتاهی از ازدواج
برای نمونه صفحات: 57، 115، 118
عبارت برگزیده: «احمد گفت: در مورد اکبر دو تا خبر است. اکبر فرمانده گردان سلمان فارسی بوده. بعضی‌ها می‌گویند زخمی شده و بعضی می‌گویند شهید شده است. گفتم: خدایا به تازه‌عروسش رحم کن» (صفحه 115)
10. جدیت در فعالیت‌های سازندگی در شهر و روستا برای جبران عقب‌ماندگی‌های ناشی از دوران ستم شاهی
صفحات: 38، 39
عبارت برگزیده: «شور و شوق انقلابی‌گری بین دانش‌آموزان و دانشجویان بالا بود. یادم هست شهرداری فراخوان داد برای آسفالت خیابان صفرآباد. خیابان وضعیت ناجوری داشت. اگر بارندگی می‌شد، آب به خانه‌های مردم می‌زد. شاید دویست جوان هفده تا بیست و هفت ساله جمع شدند و با بیل و کلنگ افتادیم به جان پستی و بلندی‌های خیابان بلند صفرآباد. از شش صبح تا عصر کار کردیم. سرانجام، خیابان صاف و برای آسفالت تحویل شهرداری شد» (صفحه 38)
11. تغییرات بنیادین در سبک زندگی مردم خصوصا در نسل جوان و فعال کشور از نظر عدم توجه به مادیات و تجملات و زینت‌های دنیوی. 
صفحات: 54، 100، 125، 137
عبارت برگزیده: «گفتم: باورکن مامان، من کنار احمد فهمیدم این غذاهای رنگارنگ نیست که به من قدرت و سلامتی می‌دهد. این آرامش و تسلیم بودن در برابر خواست پروردگار است که باعث می‌شود هم برای علی مادری کنم و هم برای احمد همسری، و هم بچه‌ام در وجودم رشد کند» (صفحه 127)

لینک کوتاه:
https://www.payamekhorasan.ir/Fa/News/753192/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

هر نوجوان باید به مثابه یک فرمانده خود را آماده کند

ضرورت برنامه‌ریزی جامع برای ارتقای برند زعفران و توسعه بازارهای بین‌المللی

بازخوانی گذر امام هشتم (ع) از شهرستان ابرکوه در مسیر سفر به خراسان

سازمان اوقاف به کمک حل مشکل ناترازی برق می آید

راهکارهای جدید در شبکه تعاون روستایی با ایجاد باراندازهای کالاهای کشاورزی

نوجوانان با تاسی از سخنان رهبر انقلاب در میدان هستند

خشن ترین استان های ایران: آمار تکان دهنده

طرح «هزینه ترانزیت» وزارت نیرو مایه نگرانی است

دستگیری قاتل فراری پس از 30 میلیارد تومان وثیقه

برپایی اردوی تیم ملی نوجوانان کبدی از هفته آینده

شناسایی ١٨6 بانوی مشکوک به سرطان پستان در خوشاب خراسان

زلزله «کلات» را لرزاند

تصویری از دبیرکل جدید حزب‌الله لبنان در حرم امام رضا(ع)

اهدای فیش‌ حج عمره خانواده مشهدی به جبهه مقاومت

هزینه 44 تا 46 میلیونی برای زائران خراسانی حج عمره

قرار دعوای 60 نفره بعد از جشن عروسی در مشهد به قدرت‌نمایی و تیراندازی کشید

کار عجیب زنان یک روستا؛ از زیر سنگ پول درمی‌آورند

مسکن 16 خانواده از جان‌باختگان حادثه معدن طبس تامین شد

حال و هوای زائران حج عمره در خراسان جنوبی

استاندار خراسان جنوبی: رئیس قوه مقننه و معاون اجرایی رئیس جمهور مهمانان ویژه خراسان جنوبی هستند

بیش از 11 هزار لیتر سوخت قاچاق در خراسان جنوبی کشف شد

آغاز به کارِ خانه بازیِ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خراسان جنوبی

رقابت بازنشستگان خراسان جنوبی در ششمین دوره ی جشنواره مسابقات ورزشی

بازگشایی محور‌های درگیر سیلاب خراسان جنوبی با تلاش 95 راهدار

سه هزار مددجوی خراسان‌ جنوبی به اردوهای زیارتی اعزام شدند

آرزوهایی که به خاک سیاه نشست + فیلم

32 شهر خراسان جنوبی 100 درصد گازدار شدند

مهمانان ویژه مراسم چهلم حادثه معدنجو/ رئیس قوه مقننه و معاون اجرایی رئیس جمهور به طبس می‌آیند

رئیس قوه مقننه، مهمان ویژه مراسم چهلمین روز درگذشت جانباختگان معدن طبس

رئیس قوه مقننه و معاون اجرایی رئیس جمهور، مهمانان ویژه خراسان جنوبی

بازگشایی محورهای درگیر سیلاب در خراسان جنوبی

بازگشایی محورهای درگیر سیلاب خراسان جنوبی با تلاش 95 راهدار

مجهز شدن 6 ایستگاه تقلیل فشار گاز شهری خراسان جنوبی به سیستم پایش و‌حفاطت الکترونیکی

مراسم چهلم جانباختگان معدن طبس در خراسان جنوبی برگزار می‌شود

کشف مواد مخدر صنعتی از یک مسافر در بیرجند

3 کلاهبردار با ترفند رسید ساز جعلی در قاین به دام پلیس افتادند

اشاره به جنایت‌های غرب در 200 سال اخیر/شجاعت مثال زدنی امام(ره)

6 کاراته‌کای خراسان جنوبی به مسابقات آسیایی اعزام شدند

احکام برقراری مستمری بازماندگان حادثه دلخراش معدن زغال‌سنگ طبس اعطا شد

مصرف گاز خانگی در خراسان جنوبی 28 درصد افزایش یافت

مرتفع‌ترین تپه‌های ماسه‌ای جهان در خراسان جنوبی قرار دارد

برگزاری مراسم چهلم جانباختگان حادثه معدن طبس

نقش سرنوشت‌ساز سرشماری کشاورزی در مهم‌ترین پیشران اقتصادی خراسان شمالی

حجت الاسلام خاموشی: 42 هزار میلیارد ریال نیت واقفان اجرایی شد

راه اندازی نخستین سایت TD_LTE همراه اول در آشخانه

یکی از نیاز‌های اساسی جامعه و بخصوص فرودگاه‌های کشور تامین امنیت است

دادگاه کیفری بین‌المللی (ICC) متهم شناخته شد

صدور حکم بازداشت نتانیاهو 5 ماه به تعویق افتاد

راز ایمنی معادن زغال سنگ ترکیه

صدور حکم بازداشت دادگاه لاهه برای نتانیاهو 5 ماه به تعویق افتاد