پیام خراسان - تین نیوز |
قدمت مطالبه راه آهن در خراسان جنوبی به بیش از چهار دهه می رسد که بعد از پیگیری های متعدد در همه دولت ها بالاخره در چهار سال گذشته رنگ واقعیت گرفت و اکنون روند تکمیل این پروژه با تزریق هزار میلیارد تومان اعتبار در دولت چهاردهم همچنان ادامه دارد.
به گزارش تین نیوز، نخستین اسناد این پروژه به 23 سال پیش برمی گردد؛ نخستین درخواست در آذر سال 1380 توسط مجمع نمایندگان وقت خراسان بزرگ و سیستان و بلوچستان مطرح شد و آبان سال 1385 خبر اتمام مطالعات مقدماتی راه آهن «چابهار - مشهد» در شرق کشور اعلام شد.
این مطالبه مردمی و مصوبه مجلس شورای اسلامی در دولت های مختلف مطرح و پیگیری شد تا اینکه پس از کش و قوس های فراوان سرانجام عملیات اجرایی قطعه 16 پروژه راه آهن بیرجند - قاین - یونسی به طول 32 کیلومتر اواسط سال 1398 آغاز شد اما این پایان ماجرا نبود.
با وجود 2 مصوبه هیات وزیران وقت که منجر به اختصاص فاینانس داخلی برای اتصال بیرجند به شبکه راه آهن سراسری (ایستگاه یونسی) و 700 میلیون یورو از محل فاینانس خارجی به منظور ساخت راه آهن زاهدان به بیرجند شد اما تا سال های بعد همچنان خبرها از پیشرفت 10 تا 15 درصد زیرسازی پروژه فقط در قطعه 16 حکایت داشت و به نظر می رسید مهمترین چالش پیش روی این پروژه بزرگ تخصیص نیافتن اعتبارات لازم است.
با انتخاب شهید آیت الله رئیسی به عنوان سکاندار دولت سیزدهم امیدها برای فعال سازی این ابر پروژه در دل مردم این خطه زنده شده چرا که ایشان 2 دوره نمایندگی مردم این خطه را در مجلس خبرگان رهبری به عهده داشته، با دردها و مشکلات اهالی این دیار آشنا بوده و خوب می دانست که چند مطالبه اساسی، سال هاست در صدر خواسته های این مردم وجود دارد که به هر دلیل کمتر به آن توجه شده، لذا از همان آغاز به کار دولت سیزدهم، خود را مکلف می کند که احداث راه آهن چابهار - زاهدان - بیرجند - مشهد را به طور ویژه در برنامه های دولت و البته وزارت راه و شهرسازی بگنجاند، و این اتفاق هم افتاد!
موضوع تامین مالی و سرعت بخشیدن به روند اجرای پروژه راه آهن بیرجند - قاین - یونسی به عنوان مطالبه استان در سفر اول رئیس جمهور شهید به خراسان جنوبی در اوایل تشکیل دولت سیزدهم مطرح شد و طبق دستور شهید آیت الله رئیسی مقرر شد وزارت راه و شهرسازی این موضوع را تا حصول نتیجه پیگیری کند.
دومین سفر رئیس جمهور شهیدمان به خراسان جنوبی نیز فرصتی برای تکمیل طرح های مهم و زیربنایی استان بود تا هرچه زودتر مردم از آنها منتفع شوند و راه آهن و انتقال آب در اولین سفر دور دوم سفرهای استانی دولت که 24 و 25 آذر سال 1401 انجام شد همچون گذشته در صدر مطالبات مردمی قرار گرفت.
در نهایت عملیات اجرایی راه آهن خراسان جنوبی به عنوان بخشی از مسیر ریلی زاهدان - زابل - بیرجند - مشهد شهریور سال 1402 با حضور رئیس جمهور شهیدمان آغاز شد و رویای این ابر پروژه زیرساختی استان رنگ واقعیت به خود گرفت.
راه آهن زاهدان - زابل - بیرجند - مشهد به طول کلی حدود 910 کیلومتر است که به سه بخش زاهدان - زابل - مرز میلک، زابل - بیرجند و بیرجند - یونسی تقسیم شده است. این راه آهن دارای 23 قطعه اجرایی بوده و از زاهدان در شمال استان سیستان و بلوچستان شروع شده و در امتداد شرقی ضمن پوشش شهر زابل و مرز میلک (افغانستان) از شهرهای نهبندان، سربیشه، بیرجند و قاین در خراسان جنوبی عبور می کند.
همچنین در استان خراسان رضوی با عبور از شهر گناباد به خط ریلی موجود بافق - مشهد (ایستگاه یونسی) متصل می شود و از این طریق به مشهد و شبکه ریلی کشور ارتباط می یابد، در جنوب محور نیز از طریق محور موجود زاهدان - بم و راه آهن در حال احداث چابهار - زاهدان به شبکه ریلی متصل می شود.
این ابر پروژه در حوزه سرزمینی خراسان جنوبی در 15 قطعه تعریف شده که انجام مطالعات و مناقصه زیرسازی تمامی قطعات مهم راه آهن زاهدان - بیرجند - مشهد در محدوده خراسان جنوبی از نهبندان تا قاین به طول 433 کیلومتر انجام شده و پیمانکاران در تمام قطعات مشغول عملیات زیرسازی هستند.
البته مهمترین مشکل این پروژه تامین منابع مالی بود که با همراهی قوای سه گانه و موافقت رهبر معظم انقلاب 180 هزار میلیارد ریال از محل تهاتر نفت برای کل مسیر ریلی نهبندان - بیرجند - قاین - یونسی در سال گذشته تامین اعتبار و اعتبارات تهاتر نفتی وارد مرحله عملیاتی شد و امیدها برای شتاب اجرای این ابر پروژه ملی در دل مردم خراسان جنوبی زنده شد.
اما بعد از شهادت رئیس جمهور شهیدمان در 30 اردیبهشت سال گذشته و درگیر بودن چند ماه برای انتخاب رئیس جمهور و برخی شرایط دیگر در کشور، این ابر پروژه در مرحله اجرا با وجود منابع مالی اندک به توقف نزدیک شد و مطالبه اصلی مردم از دولت چهاردهم تسریع و تکمیل این پروژه شد.
اما همزمان با استقرار استاندار جدید و با پیگیری های و پرداختن رسانه ها به این مطالبه مهم؛ در مرحله اول مبلغ 500 میلیارد تومان به پروژه راه آهن اختصاص یافت و با پیگیری‎ های ادامه دار این رقم به هزار میلیارد تومان در پایان سال گذشته افزایش یافته است.
البته با توجه به حجم سنگین فعالیت عمرانی در این ابر پروژه، با این اعتبار کار به جایی نمی رسد و تنها جوابگوی مطالبات پیمانکاران است.
از آنجایی که راه آهن نیاز فوری و قطعی مردم و توسعه خراسان جنوبی و حتی منطقه شرق کشور و محرک توسعه ملی در تجارت بین الملل است، تسریع در تکمیل آن مطالبه جدی مردم این خطه با تزریق اعتبارات کلان از دولت چهاردهم است.
دستور ویژه پزشکیان برای تکمیل پروژه راه آهن شرق استاندار خراسان جنوبی هم در نخستین روزهای کاری خود در خراسان جنوبی در بازدید از پروژه راه آهن استان گفت: اجرای پروژه راه آهن زاهدان - بیرجند - مشهد، یادگار آیت الله رئیسی و تکمیل آن از دستورات ویژه پزشکیان، رئیس جمهور است.
سیدمحمدرضا هاشمی با اشاره به اینکه مسیر راه آهن زاهدان - بیرجند - مشهد به طول 900 کیلومتر در 23 قطعه تعریف شده که 13 قطعه آن در حوزه سرزمینی خراسان جنوبی قرار دارد افزود: از مجموع 900 کیلومتر، 420 کیلومتر طول پروژه نیز در حوزه سرزمینی استان است.
وی عنوان کرد: امیدواریم با روال فعلی که در پیشرفت طرح راه آهن شرق کشور وجود دارد، به زودی شاهد افتتاح این طرح باشیم.
هاشمی بیان کرد: بخش اعظم طرح راه آهن شرق کشور در خراسان جنوبی واقع شده و هم اکنون کارگاه های تعبیه شده در محدوده استان فعال هستند.
تخصیص هزار میلیارد تومان اعتبار به راه آهن خراسان جنوبی
وی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا هم با تاکید بر اینکه تکمیل این پروژه در دستورکار جدی دولت چهاردهم قرار دارد و پیگیری ها از مرکز برای تکمیل آن ادامه دارد، بیان کرد: با پیگیری های مستمر صورت گرفته در سه ماه اخیر هزار میلیارد تومان اعتبار طی سه مرحله به این طرح مهم و راهبردی استان تخصیص یافته است.
استاندار خراسان جنوبی عنوان کرد: پروژه راه آهن شرق یکی از پروژه های مهم در نظام جمهوری اسلامی است چرا که از چابهار به کشورهای آسیای میانه و از استان های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی عبور می کند.
هاشمی بیان کرد: عملیات اجرایی این ابر پروژه با دستور رئیس جمهور شهیدمان شروع شده و تکمیل آن با به عنوان یک طرح مهم راهبردی با جدیت در دولت چهاردهم پیگیری می شود تا مردم این استان هرچه سریعتر از مزایای آن بهره مند شوند.

پیشرفت 20 درصدی زیرسازی راه آهن خراسان جنوبی
مدیرکل راه و شهرسازی خراسان جنوبی در خصوص آخرین روند پیشرفت پروژه راه آهن خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: راه آهن شرق کشور به طول 910 کیلومتر که از زاهدان شروع می شود و از نهبندان در خراسان جنوبی به طول 432 کیلومتر تا خراسان رضوی ادامه می یابد، بزرگترین طرح ریلی کشور است که با توجه به بندر اقیانوسی چابهار، بهره برداری از این طرح باعث دگرگونی در بخش حمل و نقل شرق کشور به ویژه ترانزیت کالا خواهد شد.
میر محمد مودی افزود: قطعه ای از این مسیر که بیرجند را به ایستگاه یونسی متصل می کند در سال های گذشته کلنگ زنی شد اما تامین اعتبار نشده بود و در دولت سیزدهم با تاکید رئیس جمهور شهیدمان، این طرح مهم و ملی از محل تهاتر نفتی تامین اعتبار شد و کل قطعات آن عملیاتی و فعال سازی شد.
وی با بیان اینکه تمام 15 قطعه راه آهن خراسان جنوبی فعال است و کارگاه غیرفعالی در پروژه نداریم، گفت: در دولت چهاردهم هزار میلیارد تومان اعتبار به این پروژه تخصیص یافته که با این اعتبار بخشی از دیون پیمانکاران پرداخت شد.
مودی عنوان کرد: تاکنون 80 کیلومتر عملیات زیرسازی در پروژه راه آهن خراسان جنوبی انجام شده است، پیش بینی می شود در 6 ماه نخست سال جاری عملیات اجرایی ایستگاه راه آهن بیرجند - قاین را آغاز کنیم.
وی با اشاره به اینکه هدف گذاری کردیم که در سال جاری پیشرفت زیرسازی کل پروژه راه آهن استان از 20 درصد کنونی به 35 درصد افزایش یابد، گفت: همچنین هدف گذاری کردیم که پیشرفت زیرسازی قطعه بیرجند - یونسی به 40 درصد برسد.
مدیرکل راه و شهرسازی خراسان جنوبی به پیگیری های مستمر برای تزریق اعتبارات تهاتر نفتی به طرح ریلی استان اشاره کرد و افزود: پیش بینی می شود که سال جاری 6 هزار میلیارد تومان در این طرح زیرساختی و مهم استان هزینه کنیم.
مودی تصریح کرد: این پروژه یکی از پروژه های با اهمیت ریلی کشور است که باید تامین اعتبار آن به صورت مستمر ادامه داشته باشد تا روند اجرا متوقف نشود.