بزرگنمايي:

پیام خراسان - غالب دانش‌آموختگان حقوق و افرادی که در این حوزه به فعالیت مشغول هستند لااقل برای یکبار هم که شده با این پرسش روبه‌رو شده‌اند که چرا مباحث حقوقی اینقدر خشک و خشن است ؟و یا چطور با چنین مسائلی کنار می‌آیید و این میزان سخت و خشک بودن در زندگی شخصی‌اتان تاثیرگذار نبوده؟ و بلافاصله برای صحت چنین برداشتی به اصطلاحات حقوقی و مباحث کیفری اشاره می شود .
بدون شک فارغ از ثقیل بودن عبارات حقوقی خاصه در حقوق مدنی ، تحلیل و شناسایی ارکان جرایمی مانند جنایات و اعمال منافی عفت و یا بررسی مجازات‌هایی مانند اعدام ،شلاق و...روح و روان هر انسانی را درگیر می‌کند. اما برخلاف ظاهر عبارات و شکل مطالب آنچه برای دانش آموختگان حقوق جذابیت دارد خروجی چنین مباحثی است.
فارغ از این امر که تلاش برای احقاق حق و دفاع از مظلوم شیرینی و حلاوتی دارد که تمامی سختی ها را هموار می کند ،در برخی موضوعات حقوق کیفری فرصتی فراهم می آید که در کمتر حرفه‌ای می‌توان تجربه کرد.
تلاش برای نجات جان یک انسان یا رها کردن انسانی از تحمل رنجِ تازیانه و حبس ساده‌ترین و ابتدایی‌ترین فرصتی است که برای فعالان این حوزه فراهم می‌آید.
بدون شک این از مواهب حق‌تعالی است که به بنده‌ی خویش فرصت می‌دهد تا با کلام و قلم خویش خانواده‌ای را شاد کند و یا از درد و رنج یک انسان بکاهد .
ظرف چند سال گذشته مصادیقی از این دست را در قالب خاطرات وکیل نقل کرده ام ،اما آنچه دلیل و بهانه‌ی اصلی نگارش این مطلب شده ،منش و رفتار قاضی شریفی است که بر مسند رئیس شعبه ای از دادگاه کیفری2شیراز با قلم خویش به انسانیت حکم می‌دهد.
در قانون مجازات اسلامی برخی جرایم مانند شرب خمر ذیل عنوان حدود تعریف شده (در فقه امامیه با عبارت حدود الهی یا جرایم حق‌الهی از آن یاد می‌شود) و به تاسی از فقه برای چنین جرایمی ، کیفر شلاق تعریف شده ! مجازاتی سخت و سنگین که همواره از سوی فعالان مدنی و مدافعان حقوق بشر مورد انتقاد قرار گرفته است اما آنچه که در این مقوله کمتر مورد توجه واقع شده ، علاوه بر ضوابط خاص و شرایط سختی که در قواعد فقهی برای اثبات و اعمال حد شلاق تعریف شده است ،پیش بینی طرقی برای ساقط شدن حدود الهی است که توبه یا قاعده ی درء(تدروالحدود بالشبهات) مصادیقی از آن طرق شرعی و قانونی است.
عطف به چنین امری ، بعضا شاهد این امر بوده ام که برخی قضات بنا بر شخصیت و موقعیت خانوادگی و اجتماعی متهمی که فاقد سابقه‌ی کیفری است شرایط توبه و اظهار ندامت از سوی متهم را فراهم آورده و به این طریق حد شلاق ساقط می‌شود و یا در جرایمی که امکان تعلیق مجازات متهم وجود دارد، ضمن اعلام تعلیق کیفر به متهم پیشنهاد می‌کند تا به قدر بضاعت مالی‌اش مایحتاج اولیه‌ی خانواده‌ای بی بضاعت که سرپرست خانواده در زندان به سر می‌برد را تهیه کند یا به فلان شیرخوارگاه و یتیم‌خانه مبلغی را کمک کند.
اتخاذ چنین تصمیماتی در قالب حکم دادگاه کیفری همان طریقی است که حال هر انسانی را خوب می‌کند و سبب می‌شود سختی‌ها و مصائب روحی_روانی فعالیت در چنین حرفه‌ای زدوده شود.
قضات شریفی که از موقعیت‌های قانونی بهترین بهره را برده به موجب حکم انشاء شده توسط ایشان ، محکوم‌ علیه مکلف به انجام کاری می‌شود که خیر و نفع آن جنبه‌ی عمومی داشته و یا گرهی از مشکلات یک هموطن می‌گشاید ؛ مواردی مانند خرید کلاه برای موتورسواران ، خرید کتاب برای فلان منطقه‌ی محروم ، آموزش رایگان فلان مهارت به کودکان یتیم‌خانه ،تحریر و تنظیم پژوهشی راجع به فلان چالش اجتماعی و...
بدون شک حضور چنین قضاتی در دستگاه قضا را باید ارج نهاد و بر مسئولین امر تکلیف است تا شرایط و موقعیت تکثیر و انتشار چنین رویه‌ای فراهم آورند.
صاحبان چنین اندیشه‌ای که با تمسک به معاذیر شرعی و قانونی برای متهم فرصت بازگشت به جامعه را فراهم آورده و بنا بر بضاعت متهم وی را به انجام یک کار خیر و عام‌المنفعه دعوت می‌کنند ، منشاء خیر و برکاتی برای جامعه هستند که پرداختن و تحلیل چنین رفتارهایی با هدف اشاعه‌ی آن تکلیف دستگاه های فرهنگی ،اهالی رسانه و سایر فعالان مدنی است
با آرزوی اشاعه‌ی چنین رفتارهایی دستان پرمهر چنین قضاتی را بوسه‌باران کرده به مرام و اندیشه‌اشان هزاران درود می‌فرستم و دست مریزاد جانانه تقدیم قاضی محترم دادگاه کیفری شیراز می‌کنم که بدون سختگیری و چون و چرای اضافه (بدون تردید با تاسی از آموزه های ملی و مذهبی )فرض را بر صداقت متهم گذاشته ، اظهار ندامت و توبه‌ی متهم را در همان کلام اول می پذیرد و سپس به شکرانه ی نگاه مهربان پروردگار و رهایی از مجازات(حدود الهی) متهم را دعوت می کند تا به میل و اراده ی خویش در کار خیر مشارکت کند و مایحتاج چند روز یک خانواده ی بی بضاعت را فراهم آورد.
نکته ی جالب و قابل تامل ماجرا آنجاست که متهم نیز تحت تاثیر رفتار قاضی به عوض آنکه به میزان تعریف شده از سوی قاضی بسنده کند، دوبرابر مبلغی که از سوی رئیس دادگاه پیشنهاد شده برای تامین مواد غذایی و مایحتاج آن خانواده ی بی بضاعت هزینه می کند و این اتفاق خوشایند محصول منش و معرفت قاضی محترم است که با رفتارش به متهم مهربانی و انسانیت را آموخت.
وکیل دادگستری-شیراز 
کد خبر 2044942