بزرگنمايي:

پیام خراسان - تین نیوز |
با شروع سال 1404، بسیاری از رانندگان کامیون و تریلی در ایران با شوکی تازه روبه ‌رو شدند؛ انتشار جدول جدید حق بیمه رانندگان ناوگان حمل و نقل عمومی کشور، بار مالی جدیدی بر دوش این قشر زحمتکش گذاشته است.
رانندگان کامیون و تریلی، که ستون فقرات حمل و نقل جاده ‌ای کشور محسوب می‌شوند، حالا باید حق بیمه ‌هایی به مراتب بیشتر از سال‌ های قبل پرداخت کنند.
افزایش‌ هایی که حتی با در نظر گرفتن کمک دولت، باز هم برای بسیاری از آن‌ها غیرقابل تحمل است. حق بیمه رانندگان کامیون و تریلی؛ سنگینی هزینه ها بر دوش زحمت کشان طبق جدولی که اخیراً منتشر شده، رانندگان ناوگان سنگین برون شهری یعنی همان کامیون ‌داران و تریلی‌ داران، در 6 ماه نخست سال 1404 باید ماهانه مبلغ 2 میلیون و 391 هزار و 700 تومان به عنوان حق بیمه پرداخت کنند، آن هم در صورتی که مشمول یارانه دولتی باشند. بدون دریافت این کمک دولتی، مبلغ پرداختی به 4 میلیون و 783 هزار و 400 تومان می‌رسد؛ رقمی که برای بسیاری از رانندگان جدید و تازه‌ وارد به عرصه حمل و نقل جاده‌ ای ، نگران‌کننده و حتی غیرممکن است.
از آنجا که رانندگان کامیون و تریلی بخش عمده ‌ای از بار حمل و نقل بین شهری را بر عهده دارند، این افزایش چشمگیر بیمه می ‌تواند تبعات سنگینی نه‌تنها برای خود آن‌ها، بلکه برای زنجیره تأمین کشور نیز داشته باشد.
بیمه بالا، درآمد پایین؛ معادله‌ ای ناعادلانه برای رانندگان جاده‌ ای در شرایطی که هزینه‌ های تعمیرات، قطعات، سوخت، لاستیک و عوارض جاده‌ای روز به روز در حال افزایش است، تحمیل هزینه‌های بالای بیمه، فشار مضاعفی به رانندگان وارد می‌کند. اکثر رانندگان کامیون و تریلی به صورت خویش‌فرما فعالیت می‌کنند و از حمایت‌های مالی مستمر و حقوق ماهانه خبری نیست. در چنین وضعیتی، پرداخت ماهانه نزدیک به 5 میلیون تومان تنها برای حق بیمه، به هیچ عنوان قابل توجیه نیست.
آیا دولت در تعیین این نرخ‌ها شرایط واقعی اقتصادی رانندگان را در نظر گرفته است؟ یا این تنها یک تصمیم اداری است که از دل دفتر و بخشنامه بیرون آمده و از واقعیت جاده‌ها و جیب رانندگان فاصله دارد؟
یارانه‌ ای که همه شاملش نمی‌شوند در حالی که دولت بخشی از حق بیمه رانندگان کامیون باسابقه را تقبل می‌کند، رانندگان جدیدی که به‌تازگی وارد ناوگان حمل و نقل عمومی کشور شده‌اند، مشمول این کمک نمی ‌شوند. این تصمیم، انگیزه ورود رانندگان تازه ‌نفس به این حوزه را به شدت کاهش می‌دهد و به‌نوعی به تضعیف سیستم حمل و نقل کشور منجر خواهد شد. چه منطقی پشت این تقسیم‌بندی وجود دارد؟ آیا بهتر نبود دولت به جای تفکیک رانندگان، راهکارهایی برای کاهش کلی نرخ بیمه و افزایش حمایت‌های صنفی ارائه می ‌داد؟
مقایسه با ناوگان سبک و درون‌شهری بر اساس همین جدول، حق بیمه رانندگان ناوگان سبک برون شهری با کمک دولت 1 میلیون و 956 هزار و 900 تومان و بدون کمک دولت 3 میلیون و 913 هزار و 800 تومان تعیین شده است. همچنین رانندگان درون‌ شهری نیز با مبلغ 1 میلیون و 595 هزار تومان با کمک دولت و 3 میلیون و 190 هزار تومان بدون کمک دولت، باید بیمه پرداخت کنند.
این تفاوت‌ ها نشان می ‌دهد که رانندگان کامیون و تریلی –که مسئولیت‌ های سنگین‌تر، مسیرهای طولانی‌تر و هزینه‌های بیشتری دارند– باید بیشترین مبلغ را پرداخت کنند. در واقع، هرچه بار مسئولیت بیشتر است، سهم پرداختی نیز بیشتر شده، اما حمایتی متناسب با آن دیده نمی ‌شود.
افزایش نرخ بیمه یعنی افزایش قیمت حمل و نقل؟ یکی از پیامدهای مستقیم این تصمیم، افزایش قیمت تمام‌شده حمل و نقل کالا در کشور خواهد بود. زمانی که رانندگان ناچار به پرداخت مبالغ سنگینی برای بیمه، سوخت و تعمیرات هستند، طبیعی است که این هزینه‌ها را در نرخ حمل و نقل لحاظ کنند. این افزایش، در نهایت به گرانی کالا برای مصرف‌کننده ختم خواهد شد. در چنین وضعیتی، نه‌تنها رانندگان آسیب می‌ بینند، بلکه اقتصاد کشور نیز دچار اختلال می‌ شود.
رانندگان کامیون و تریلی ؛ قهرمانان گمنام جاده‌ های ایران رانندگان کامیون و تریلی ، روزانه صدها کیلومتر را در جاده‌های کشور طی می‌ کنند، شب‌ها را در پارکینگ‌ های بین‌راهی سپری می‌ کنند و گاهی روزها از خانواده‌هایشان دور هستند. با این حال، همواره با مشکلات متعددی مواجه بوده‌اند؛ از کمبود خدمات رفاهی بین‌راهی گرفته تا نبود امنیت شغلی، اما این بار بار سنگین بیمه نیز به فهرست دغدغه‌های آنان اضافه شده است.
وظیفه دولت در قبال این قشر زحمتکش چیست؟ آیا جز این است که حمایت‌های واقعی، هدفمند و کارآمد ارائه کند؟
پیشنهاداتی برای کاهش فشار بر رانندگان
برای بهبود شرایط رانندگان کامیون و تریلی، دولت می‌تواند اقداماتی نظیر:
اعمال تعرفه پلکانی برای رانندگان جدید تا ورود کامل به سیستم
افزایش یارانه بیمه برای اقشار کم‌درآمد ناوگان حمل و نقل
معافیت بیمه‌ ای برای رانندگان در مناطق محروم یا با مأموریت‌های خاص
ارائه بیمه‌ های ترکیبی با مشارکت شرکت‌های خصوصی بیمه
اصلاح ساز وکار تعیین نرخ بیمه با مشورت صنوف رانندگان را در دستور کار قرار دهد.
بار سنگین بیمه بر شانه‌های خسته در حالی که رانندگان کامیون و تریلی در خط مقدم حمل و نقل جاده‌ای کشور قرار دارند، تصمیماتی از این دست که بدون در نظر گرفتن شرایط معیشتی و سختی کار آن‌ها اتخاذ می‌شود، می‌تواند منجر به کاهش انگیزه و بهره‌وری در این حوزه شود. لازم است مسئولان تصمیم‌گیر، با دیدی واقع‌بینانه‌تر و تعاملی با بدنه صنف، راهکارهایی اتخاذ کنند که هم از حقوق رانندگان صیانت کند و هم منافع ملی کشور را در بلندمدت تأمین نماید.
افزایش حق بیمه رانندگان کامیون و تریلی ، زنگ خطری است برای سیستم حمل و نقل کشور؛ زنگ خطری که اگر شنیده نشود، تبعات آن نه‌تنها برای رانندگان بلکه برای کل اقتصاد کشور دردسرساز خواهد بود.