چاپ

پیام خراسان - یک تیم تحقیقاتی مشخص کرده است که سطح لایه ازون بر فراز قطب شمال سیاره زمین به حد نصاب بالایی رسیده و تداوم این روند، خبر خوبی برای محیط زیست و حاکی از موثر بودن پروتکل مونترئال برای کاهش انتشار برخی گازهای مضر و تخلیه‌کننده ازون است.

به گزارش «فیز»، لایه ازون زمین بر فراز مناطق قطبی یعنی جایی که سطح ازون استراتوسفریک تا حد زیادی تخلیه شده است، یکی از عناصر برجسته اخبار آب و هوایی در دهه‌های اخیر بوده است. کلوروفلوروکربن‌های از منبع فعالیت‌های انسانی (CFCs) آزاد شده از دستگاه‌های خانگی مانند خنک‌کننده‌ها در یخچال‌ها، دستگاه‌های تهویه هوا و قوطی‌های افشانه، علت اصلی این مساله هستند.
محدودسازی مصرف این مواد نقش مهمی در روند ترمیم حفره ازون داشته و همچنان دارد چرا که این مواد طول عمری به مدت چند دهه در اتمسفر دارند.
سیاست‌هایی برای پرداختن به مساله تخلیه لایه ازون همانند توافق‌نامه بین‌المللی سال 1987 پروتکل مونترئال، معطوف به توقف تولید و مصرف مواد تخلیه‌کننده ازون با هدف ترمیم این حفره‌های ازون تا سال 2045 و 2066 به ترتیب بر فراز قطب شمال و قطب جنوب هستند. به این ترتیب، از اوایل سال 2000 سطح مواد غیر ارگانیک تخلیه‌کننده ازون بر فراز قطب شمال کاهش یافته است هر چند روند کاهش آهسته بوده است.
در میانه چنین پیش‌بینی‌های تیره‌ای، تحقیقات انتشار یافته در نشریه «نامه‌های تحقیقات ژئوفیزیک» (Geophysical Research Letters) دلالت بر آینده‌ای روشن‌تر دارد.
دکتر «پل نیومن» دانشمند ارشد علوم زمین در «مرکز پرواز فضایی گادارد» سازمان «ناسا» و همکارانش مشخص کردند که ماه مارس 2024 از لحاظ میزان ازون بر فراز قطب شمال به یک حد نصاب بالا از دهه 1970 رسیده است. این حدنصاب بالا در پی یک دوره از افزایش کلی در زمستان 2023 و 2024 به دست آمده است.

پیام خراسان

سطح بالاتر از میانگین ازون در طول سپتامبر 2024 هم ادامه یافت که این مساله‌ای قابل توجه است زیرا در گذشته فصل بهار با تخلیه ازون مرتبط بوده است. این تیم تحقیقاتی تاکید کرده است که نتایج این تحقیق از این لحاظ حائز اهمیت است که شواهد اولیه‌ای حاکی از این است که سطوح مواد مضر CFC اکنون در حال کاهش است.
نیومن گفت: ازون، کرم ضد آفتاب طبیعی زمین است و افزایش ازون خبر خوبی است چرا که برای محیط زیست، خوب و امیدوارکننده است که توافق جهانی پروتکل مونترئال نتایج مثبتی ایجاد کرده است.