چاپ

پیام خراسان - - منابع اسرائیلی می‌گویند استیو ویتکوف فرستاده تهاجمی دونالد ترامپ در امور خاورمیانه، مذاکرات با حماس برای آزادی اسرا را احیا کرد. در حالی که دستگاه تبلیغاتی نتانیاهو ادعا می‌کند که ترامپ هیچ انتخاب دیگری برای او باقی نگذاشته است، آنچه در داخل ائتلاف او اتفاق افتاد باعث شد که نخست‌وزیر اسرائیل این توافق را تأیید کند.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
واکنش صریح ویتکوف آنها را غافلگیر کرد. او به زبان انگلیسیِ تند و تیز به آنها توضیح داد که شنبه (شبات روز تعطیل یهودی ها) برای او اهمیتی ندارد. پیام او واضح و روشن بود. بنابراین، در اقدامی غیرمعمول و دور از رویه رسمی، نخست‌وزیر اسرائیل در دفترش حاضر شد تا با ویتکوف دیدار کند. ویتکوف سپس به قطر بازگشت تا توافق را نهایی کند.
یک هفته قبل از تحلیف ترامپ، اورشلیم شاهد تغییر در قواعد بازی بود که بن‌بست در مذاکرات آزادی اسرا را شکست. به طور غیرمعمول، دولت در حال خروج بایدن اجازه داد که ویتکوف رهبری این فرآیند را بر عهده بگیرد، با این استدلال که هر تعهدی که آمریکا بر عهده می‌گیرد، بر دوش ترامپ خواهد بود، نه بایدن.
ویتکوف یک سرمایه‌گذار و توسعه‌دهنده املاک یهودی است که به ترامپ نزدیک است. او پیشینه افرادی را که معمولاً نقش‌های دیپلماتیک را پر می‌کنند، ندارد. یک دیپلمات ارشد اسرائیلی که به شرط ناشناس ماندن صحبت کرد، گفت: «ویتکوف یک دیپلمات نیست. او مانند دیپلمات‌ها صحبت نمی‌کند، به آداب و پروتکل‌های دیپلماتیک علاقه‌ای ندارد. او یک تاجر است که می‌خواهد سریع به توافق برسد و به طور غیرمعمول تهاجمی عمل می‌کند.»
در واقع، ویتکوف اسرائیل را مجبور کرد تا طرحی را بپذیرد که نتانیاهو در نیم سال گذشته بار‌ها آن را رد کرده بود. حماس از موضع خود کوتاه نیامد و اینکه آزادی اسرای اسرائیلی باید مشروط به آزادی زندانیان فلسطینی (بخش آسان) و خروج کامل اسرائیل از غزه (بخش سخت) باشد. نتانیاهو این شرط را رد کرد و بنابراین، توافق جزئی پیشنهادی مصر شکل گرفت.

پیام خراسان

در ابتدا، صحبت از یک توافق محدود بشردوستانه بود. به تدریج شرایط بیشتری به آن اضافه شد تا اینکه به یک پیشنهاد بسیار بزرگ‌تر با خطوط کلی مشخص تبدیل شد: آزادی اسرای اسرائیلی، ترتیبات منطقه‌ای جدید و خروج کامل. کریدور فیلا دلفیا، که نتانیاهو تابستان گذشته آن را پایه وجود اسرائیل خوانده بود، بخشی از این توافق بود. به درخواست مصر، اسرائیل در مرحله اول به طور کامل از آن خارج شد.
سخت است که بدانیم نتانیاهو در مورد این رفتار تهاجمی چه احساسی دارد. احتمالاً منجر به آشفتگی سیاسی در داخل اسرائیل می‌شود.
دستگاه تبلیغاتی او در حال پیشبرد این روایت است که انتخابی جز این نداشته و این ترامپ است که او را تحت فشار قرار داده است. روز دوشنبه، شبکه 14 اسرائیل شروع به پخش اظهارات انتقادی کرد که ترامپ آن چیزی نیست که فکر می‌کردیم. یوتام زیمری در برنامه «میهن‌پرستان» گفت: «من تعجب می‌کنم که همه مقامات ارشد دولت آمریکا همین حرف را می‌زنند. اگر این کار تا زمان آمدن ترامپ انجام نشود، حماس خواهد فهمید که جهنم چیست. من نمی‌فهمم که چرا اسرائیل حداقل منتظر ترامپ نمی‌ماند.» یینون مگال پاسخ داد: «این به این دلیل است که ترامپ اصرار دارد این کار انجام شود! این چیزی است که اتفاق می‌افتد.»
صبح روز دوشنبه، یکی دیگر از سخنگویان نتانیاهو، یعقوب باردوگو گفت: «فشاری که ترامپ اکنون وارد می‌کند، از نوعی نیست که اسرائیل از او انتظار داشت. فشار موضوع اصلی است.»
با این حال، توپ همچنان در زمین نتانیاهو بود و هیچ‌کس نمی‌تواند مطمئن باشد که او در آخرین لحظه چه تصمیمی می‌گرفت. بعدازظهر دوشنبه، او با وزیر دارایی، بزالل اسموتریچ، و وزیر امنیت داخلی، ایتامار بن‌گویر، جلسه برگزار کرد. بن‌گویر بدون شک به هر توافقی رأی منفی می‌داد. در محاسبات او، کسب رأی پوپولیستی در انتخابات بعدی بر نجات جان‌ها اولویت دارد. وقتی اسموتریچ از جلسه با نخست‌وزیر خارج شد، به نظر می‌رسید که متفکر است. کسانی که روز دوشنبه با او صحبت کردند، این تصور را داشتند که او فکر می‌کرد این یک توافق خوب است.
اما تا ظهر، او اعلام کرد که این یک فاجعه است و اسرائیل نباید با آن موافقت کند. با این حال، بیانیه اسموتریچ به موضوع حیاتی نپرداخت، یعنی اینکه آیا او این را دلیلی برای ترک ائتلاف می‌داند یا خیر. با خروج او و بن گویر کابینه سقوط خواهد کرد. او با توافق مخالفت کند و مخالفت او بی‌معنا بود.
این سؤال با سؤال دیگری مرتبط است، اینکه آیا نتانیاهو می‌تواند بودجه 2025 را تصویب کند و بقای ائتلاف را بهتر تضمین کند؟ کابینه نتانیاهو به هر حال در حال فروپاشی است، بنابراین بهتر شد که کابینه را بر سر یک توافق محبوب در میان عموم مردم (غیر بن‌گویر‌ها) ساقط کند.
منبع: هاآرتص