پیام خراسان -

با وجود نگرانی‌ها درباره وضعیت ایمنی و حفاظت آثار تاریخی، که به ویژه پس از اجرای کنسرت در تخت جمشید تشدید شد و درحالی که انتظار می‌رفت گزارش‌های کارشناسی و پایش‌های احتمالی در این باره منتشر شود، اما وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در پاسخ به نقدهای کارشناسی، صرفا آمار داد که «در حال حاضر هر شب حدود 11 هزار نفر از برنامه‌های فرهنگی موسیقی در اماکن تاریخی بهره می‌برند.
»
بنابر تفکیک آماری که وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز داشته است، کنسرت علیرضا قربانی هر شب در تخت جمشید با حضور 5400 بیننده اجرا شد. همزمان در کاخ سعدآباد 4000 نفر تماشاگر کنسرت نمایش «سی صد» هستند و در کاخ نیاوران نیز 1200 نفر هر شب بیننده کنسرت «پرواز همای» بوده‌اند. اضافه بر این، کنسرت نمایش «کوچه عاشقی» تا 15 تیرماه در ایوان عطار کاخ سعدآباد روی صحنه رفت و نمایش «ناصرالدین شاه و ببری خان بدغذا» نیز جمعه 15 تیرماه در موزه آشپزخانه و در طبیعت مجموعه سعد آباد اجرا می‌شود.
عزت‌الله ضرغامی ـ وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ اجرای کنسرت‌ها و نمایش‌ها در کاخ‌های سعدآباد، نیاوران و تخت جمشید، را عامل «رونق گردشگری» دانسته و این وعده را داده است که «در آینده سعی می‌شود این کنسرت‌ها، بین المللی برگزار شود و ایرانیان و گردشگران خارجی بتوانند با سفر به ایران در این مراسم هنری شرکت کنند. گردشگری هنری نقش مهمی در اقتصاد گردشگری دارد.»
او همچنین گفته است: «تابوی کنسرت در پایگاه‌های تاریخی در دولت شهید رئیسی شکسته شد. سال‌ها هنرمندان علاقمند بودند در این فضا کنسرت برپا کنند و ترویج هنر و موسیقی را انجام دهند. این کار با برنامه‌ریزی و هماهنگی دستگاه‌های مختلف و انتخاب دقیق موسیقی مرتبط با فضای فرهنگی و تاریخی ما در حال برگزاری است.»

پس از خسارت سریال‌های «تبریز در مه» و «معمای شاه» به کاخ‌های گلستان و نیاوران، در سال 1392 از ورود گروه‌های فیلم‌برداری به اماکن تاریخی خودداری شد و در سال 1393 ورود گروه‌های فیلم‌برداری به موزه‌ها و بناهای تاریخی کشور به طور کامل ممنوع شد. هرچند در سال‌های واپسین (1396)، استثناء‌هایی برای اجراهایی همچون کنسرت «سی» در کاخ سعدآباد و 9 شب فستیوال موسیقی در کاخ نیاوران ایجاد شد و آن ممنوعیت به طور کامل برقرار نشد.
در سال 1398 دستورالعملی با عنوان «فیلم‌برداری و عکاسی از اماکن تاریخی و اموال منقول فرهنگی ـ‌ تاریخی» تدوین شد که وزارت میراث فرهنگی، ‌ گردشگری و صنایع دستی هرگز نسبت به چگونگی اجرای آن پاسخگو نبود. آن زمان مدیرعامل شرکت مادر تخصصی ایرانگردی و جهانگردی وابسته به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مسؤولیت اجاره دادن بناهای تاریخی را به این گروه‌ها به عهده داشت که مدیرعامل وقت آن، به ایران اکونومیست گفته بود: وزارتخانه دستورالعملی تهیه کرده است که بر اساس آن، اماکن تاریخی برای فیلم‌برداری اجاره داده می‌شوند. البته برای ساخت خیلی از فیلم‌ها تفاهم می‌شود که رایگان فیلم‌برداری کنند، مثلا فیلم‌برداری «قهرمان» رایگان انجام شد، یا پروژه ملی «سلمان فارسی». فقط برای پروژه «جیران» و «خاتون» که عمارت «مسعودیه» محل فیلم‌برداری بود، اجاره گرفته شد.
با این وجود، هرگز مشخص نشد آن گروه‌ها در برابر اماکن تاریخی چه تعهداتی داشتند و چه میزان از درآمد حاصله برای آن بناها هزینه شد.

اینک با اجرای کنسرت در تخت جمشید و همچنین دیگر اجراهای صحنه‌ای پرجمعیت در کاخ‌های سعدآباد و نیاوران و حضور گروه‌های فیلم‌برداری که در دیگر خانه‌ها و اماکن تاریخی مشغول هستند، این پرسش‌ها همچنان مطرح است که ضوابط و دستورالعمل حضور این گروه‌ها در اماکن تاریخی چیست؟ تعهدات این گروه‌ها در برابر بناهای تاریخی چیست و سهم این اماکن از درآمد حاصل از اجاره و قراردادهای مالی چقدر است و این سهم احتمالی در کجا و برای چه هزینه می‌شود؟ چرا با وجود مطالبه گسترده کارشناسان میراث فرهنگی و حتی بخشی از افکار عمومی، گزارش‌های کارشناسی و پایش‌های دقیق از وضعیت بناها، پیش و پس از حضور این گروه‌ها برای شفاف‌سازی و رفع نگرانی‌ها منتشر نمی‌شود؟
منبع: خبرگزاری ایسنا