پیام خراسان -

سمن سمندر ،خبرنگار توریسم / در ابتدای سفرهایم به اقصی نقاط کشور ، این بار در استان خراسان فرصتی یافتم و به نیشابور سری زدم ، این شهر گوهری زیبا به نام « فیروزه» را در دل خود دارد که تلالو و شفافیت آن ، آسمان آبی و زیبا و رنگ سبزش، زندگی پر نشاط را در انسان تداعی می کند .
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان

در این سفر به یک کارگاه سنگ تراشی که از دل آن ها فیروزه های زینتی قشنگ را خلق می کند سری زدم و پای صحبت آقای اکبر محمدی نشستم این استاد ماهر می گوید تشکیل فیروزه ، فرآیند پیچیده ای دارد که در اثر کنش و واکنشهای شیمیایی ، این محلول تشکیل شده و در حفره ها و شکافهای زمین رسوب می کند . سنگ فیروزه از جمله سنگهای زینتی بسیار حساسی است که برای نگهداری آن بایستی نکات قابل توجهی را رعایت نمود .
عامل مهمی که باعث خراب شدن این سنگ قیمتی می شود ،آب داغ و مواد شیمیایی و آغشتن آن با موادی نظیر صابون، شامپو و الکل است و بهتر است برای تمیز کردن آن از پارچه نخی نرم و تمیز استفاده کرد و نکته مهم دیگر مراقبت از آن، این است که بایستی دقت کرد فیروزه بطور مستقیم و برای مدت طولانی نباید با پوست بدن در تماس باشد چون چربی پوست باعث می شود آلومینیوم موجود در فیروزه تغییر حالت داده و از رنگ آبی به سبز تغییر کند . معمولا برای جلوگیری از این مورد، سطح آن را تراشیده و دوباره صیقل می دهند تا رنگ خود را حفظ کند .
امروزه برای حفظ رنگ فیروزه های قدیمی و با کیفیت عالی ، از عمل واکس زدن استفاده می شود . واکس نوعی رزین مصنوعی است که طی روش خاصی با فرو بردن سنگ فیروزه در آن صورت می گیرد . آن چه در اغلب فیروزه ها جلب توجه می کند،رگه های سیاه یا قهوه ای رنگ برجسته و منظم و غیر منظمی است که مربوط به سنگ مادر تشکیل دهنده آن است که به آن شبکه عنکبوتی و یا در اصطلاح بازار ایران به آن فیروزه شجری گفته می شودکه هرچه این طرح منظم تر باشد ، بر قیمت سنگ فیروزه افزون می شود.
آقای محمدی در ادامه توضیحاتش گفت : جالب است بدانید مهمترین و بزرگترین معدن این سنگ گرانبها ، در 55 کیلومتری شهر نیشابور قرار دارد که نه تنها مهمترین معدن کشور است بلکه در جهان از معروفیت خاصی برخوردار است .
وی یادآورشد قدیمی ترین تراش از فیروزه معدن نیشابور، مجسمه ای به شکل گوساله است که قدمت آن به هزاران سال پیش و اولین استخراج از این معدن باز می گردد .
باستان شناسان اینگونه روایت کرده اند که بخش زیادی از فیروزه هایی که در تابوت فراعنه مصر به کار رفته از ایران بوده است که این موضوع نشان از اهمیتی است که جواهر در کشور ما از زمان قدیم داشته و تا به امروز هم ادامه دارد . این کارشناس سنگ یاد آور شد در حال حاضر فیروزه ایرانی در دنیا آنچنان شناخته شده است که برای سنجش کیفیت سایر فیروزه ها به عنوان مقیاس بکار می رود .
بطور تقریبی از هرتن سنگ فیروزه خام معدن نیشابور، 8 تا 10 کیلو گرم فیروزه حاصل می شود که بر اساس نوع و محل تشکیل و موارد دیگر رنگهایی متنوع در طیف آبی کم رنگ ، آبی پررنگ ، سبز روشن و…دارد که به کشورهای دیگر نیز صادر می شود .
از آقای محمدی تشکر و خداحافظی کردم و درحالی که در تمام مدت سفر به مشهد و تهران محو زیبایی های این سنگ آسمانی بودم متوجه شدم که چرا اکثر مسافران از خارج ازکشور و شهرهای مختلف ایران به این شهر سفر می کنند تا علاوه بر برخورداری از جاذبه های گردشگری نیشابور، از نزدیک فیروزه اصل با طرحهای مختلف و چشم نواز را تهیه کرده و این سنگ لاجوردی را بعنوان یادگاری فاخر و زیبا از کشور ایران با خود به ارمغان ببرند .