بزرگنمايي:

پیام خراسان - به گزارش خبرنگار اجتماعی ایونا به نقل از مهر، عصر یکشنبه 16 دی ماه مراسم رونمایی از کتاب «آفاق دانایی» که مجموعه گفتگوهای رسول جعفریان است و به کوشش حامد زارع گردآوری شده با حضور جمعی از اهالی علم در سالن اجتماعات خبرآنلاین برگزار شد. در این جلسه حجت الاسلام ناطق نوری، حجت الاسلام معراجی، حجت الاسلام معزی، حجت الاسلام مهدوی راد، محسن جوادی، نادره رضایی، محسن اسماعیلی، سیدفرید قاسمی، مسعود معینی پور، علی لاریجانی، حجت الاسلام احمد واعظی، غلامرضا امیرخانی و اساتید برجسته دیگری حضور داشتند.
علیرضا معزی در ابتدای این مراسم گفت: این مراسم‌ها به بهانه پاسداشت علم و دانش برگزار می‌شود. آقای رسول جعفریان جزو بلاگرهای اولیه خبرآنلاین بودند که حضورشان به مجموعه ما اعتبار بخشید.
سپس حجت الاسلام محمدمهدی معراجی رئیس کتابخانه علوم حدیث پیام آیت الله سبحانی مرجع تقلید کشورمان را که در خصوص رسول جعفریان نگاشته شده بود، قرائت کرد.
حامد زارع روزنامه نگار و گردآورنده کتاب «آفاق دانایی» در ادامه این مراسم گفت: جعفریان کتاب شناس و کتابخوان است. او می‌داند چه بخواند و کجای کتاب را بخواند. 60 سال سن دارد اما بازدهی علمی یک پژوهشگر صد ساله را دارد. او پرکار نیست دائم الکار است و کراهت شدیدی نسبت به تفریح و سفر دارد. پرتلاش و پرحوصله است و یک بار در سخنانش گفت «خسته تر و ناامیدتر از همیشه هستم و فکر می‌کنم اصلاح ایران سخت‌تر از همیشه شده است». برای توسعه و پیشرفت ملت‌ها، آگاهی به تاریخ نقش مهمی را ایفا می‌کند
سپس رضا اسدزاده سردبیر خبرآنلاین که اجرای مراسم را نیز به عهده داشت پیام آیت الله محقق داماد که نتوانسته بود در جلسه حاضر شود را خواند.
آیت الله محقق داماد در این پیام گفت: «برای توسعه و پیشرفت ملت‌ها، آگاهی به تاریخ نقش مهمی را ایفا می‌کند ولی آگاهی به تاریخ نه صرفاً به معنای اطلاع از سرگذشت پیشینیان برای تفاخر و تظاهر بلکه برای حرکت رو به پیش و رشد و تعالی و بهره گیری از تجربیات گذشتگان برای ساختن آیندگان. در کنار رشته‌های مختلف تاریخ، به نظر من تاریخ علم می‌تواند در ارتقای دانش نقش مؤثری ایفا کند. در رشته‌هایی که اینجانب آشنایی دارد، ابهام بسیاری از مسائل، معلول ناآگاهی به تاریخ آن دانش است. و دانشمند وقتی می‌تواند نظریه‌پردازی کند که به روند شکل‌گیری آن دانش در بستر تاریخی آگاهی کافی داشته باشد. صدیق مفضال، جناب استاد دکتر رسول جعفریان شخصیتی است که عمر گرانبهای خود را اختصاص به شناخت تاریخ اسلام داده است.»
سمیه توحیدلو عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی از دیگر سخنرانان این مراسم گفت: یکی از دغدغه‌های آقای جعفریان موضوع کتابخانه های آینده است. ایشان بسیار به موضوع فناوری و تکنولوژی در کتابخانه ها اهمیت می‌دهند و در شرایطی که نگاه بسته و سنتی سختی در برابر تغییر وجود دارد بسیار پیشرو هستند.
وی افزود: بخش زیادی از منابع در کتابخانه های بزرگ ما در دسترس نیستند در حالی که امروزه در دنیا تمام منابع کتابخانه های بزرگ وب آرشیو می‌شوند. علاوه بر این بخش زیادی از منابع به صورت دیجیتال تولید می‌شود. بنابراین با دستگاه‌های دیجیتال کننده می‌توان آنها را در دسترس قرار داد ولی ما این دغدغه را نداریم.
وی افزود: موضوع امنیتی بودن منابع دیجیتال یکی از آن موضوعاتی است که مانع عرضه منابع می‌شود و یکی از بزرگترین ویژگی آقای جعفریان این است که احساس نمی‌کند با عرضه یک منبع چیزی از آن کم می‌شود. امیدوارم در آینده نزدیک کمی بیشتر در فضای دیجیتال وارد شویم و از بسته بودن‌ها بکاهیم. جعفریان بیش از هر چیز یک اندیشمند پرتلاش و دلباخته عالم کتاب است
حجت الاسلام عبدالحسین معزی نماینده ولی فقیه در هلال احمر در ادامه این مراسم گفت: چنین جلساتی احترام به ساحت علم است و علم در این روزگار نور است. به ما از ابتدای طلبگی آموخته اند که علما را تکریم کنید و این جلسه هم تکریم یک استاد بزرگ است که با خواندن زندگی نامه اش تعجب می‌کنید.
وی افزود: جعفریان بیش از هر چیز یک اندیشمند پرتلاش و دلباخته عالم کتاب است. او همواره با سختی‌ها ساخته و پیش رفته است. ایشان یک مورخ نامدار است که در همه زمینه‌ها کار کرده و این موجب افتخار حوزه علمیه است. بنده افتخار می‌کنم که یک حوزوی اینقدر سختکوش است.
نماینده ولی فقیه در هلال احمر در ادامه به سابقه آشنایی خود با رسول جعفریان در مؤسسه «در راه حق» اشاره و تاکید کرد: بنده در مدتی که در دانشگاه‌ها بودم متوجه شدم تاریخ هنوز جامعیت لازم را به دست نیاورده است و یکی از تقاضاهای من از آقای جعفریان این است که یک دوره تاریخ اسلام برای طلبه‌ها بنویسند که در آن به شبهات پاسخ داده شود.
رضا منصوری دیگر سخنران این مراسم که به صورت مجازی در جلسه حضور داشت در خصوص کتاب آفاق دانایی صحبت کرد و گفت: بنده با خواندن این کتاب متوجه شدم که ایشان نتوانسته اند وابستگی شأن به حوزه را از دست بدهند و همین وابستگی هم اجازه نداده که نظرشان را به صورت مشخص درباره مسائلی چون علوم انسانی -اسلامی بیان کنند. علاوه بر این، ایشان معرفتی مقید به طریقت خود دارند که این نوع نگاه در دنیای علم نمی گنجد.
این استاد دانشگاه افزود: متأسفانه در دانشگاه، حوزه و دولت مدرن ما بین علم و دانش تمایز قائل نمی‌شویم. در حالی که این دو با یکدیگر فرق دارند.
وی در ادامه سخنانش به تفاوت بین خرافه و شبه علم اشاره و تاکید کرد: این دو باید از یکدیگر جدا شوند. رئیس کتابخانه ملی‌: رسول جعفریان هم یک کتابدار بزرگ است
غلامرضا امیرخانی رئیس کتابخانه ملی در ادامه این مراسم با اشاره به اینکه یکی از افتخاراتش شاگردی رسول جعفریان بوده، گفت: در تمام کتابخانه های بزرگ و معروف دنیا به رئیس کتابخانه ها، کتابدار می‌گویند که خود یک افتخار است بنابراین رسول جعفریان هم یک کتابدار بزرگ است.
وی در ادامه پیام مسعود پزشکیان رئیس جمهور کشورمان را که برای این مراسم صادر شده بود، قرائت کرد.
در پیام رئیس جمهور آمده است: «آنچه به ایشان جایگاه درخشانی بخشیده است، ورود دغدغه‌مندانه، علمی، روشنگرانه و با جسارت در برابر تفکرات نادرستی است که برخی قصد داشته و دارند به نام دین به جامعه عرضه کنند و در واقع ایشان به آن عهدی عمل می‌کنند که خداوند از عالمان و دانشمندان گرفته است.» لاریجانی: گاهی اوقات از دین در علم سازی نابجا استفاده می‌شود
علی لاریجانی استاد فلسفه دانشگاه از دیگر سخنرانان این مراسم بود.
وی گفت: تعشق علمی رسول جعفریان بسیار زیاد است. او علاقه مند به باز کردن مسیرهاست و وقتی در کتابخانه مجلس خدمت می‌کرد تمام نسخ خطی را روی سایت کتابخانه گذاشت که این رفتارش نشان از شجاعت ایشان دارد. اگرچه عده‌ای ایراد گرفتند اما ایشان کار خود را انجام داد. رسول جعفریان در جمع آوری شواهد و استنادات تاریخی ولع زیادی دارد.
وی افزود: بررسی جامع و بی‌طرفانه از دیگر خصوصیات آقای جعفریان است. روش تاریخ نگاری ایشان هم تاریخ نگاری کایروسی است به این معنا که فقط لحظات مهم تاریخ را می نگارند و در کتاب تاریخ اسلام خود هم از حوادث سرنوشت ساز در تاریخ اسلام سخن گفتند. این نوع تاریخ نگاری می‌تواند سرنوشت‌ها را تغییر دهد. خلاصه که باید قدر ایشان را دانست چون هم خوش فکر است هم شجاع و پرکار.
لاریجانی در پایان اشاره کرد: متأسفانه گاهی اوقات از دین در علم سازی نابجا استفاده می‌شود. نتیجه اینکه مفاهیمی چون طب اسلامی، فیزیک اسلامی و … مطرح می‌شود که موضوعات عقلایی نیست.
حجت الاسلام محمدعلی مهدوی راد یکی دیگر از دوستان جعفریان در ادامه این مراسم گفت: بنده بنا ندارم در این جلسه سخنرانی کنم چون صحبت کردن کوتاه اصلاً معنی ندارد. ضمن اینکه مقدمه کتاب آفاق دانایی به قلم بنده نوشته شده و من حرف‌هایم را در آنجا گفته ام. فقط چند کلمه می‌خواهم بگویم و آن هم اینکه لازم است از آیت الله سبحانی نیز تکریم و تشکر شود. نکته دیگر اینکه بیشتر ما برای زندگی مان برنامه‌ای نداریم، این در حالی است که اگر دین را بشناسیم و بر اساس آن برنامه ریزی کنیم زندگی مان بهتر خواهد شد.
وی افزود: من و آقای جعفریان در این چهل و اندی سال همیشه از کتاب حرف زدیم و این را بدون هیچ گونه اغراقی می گویم که همیشه محور صحبت‌های ما در مورد تازه‌های کتاب بوده است.
منصور صفت گل استاد تاریخ دانشگاه تهران که از آخرین سخنرانان این مراسم بود گفت: آقای جعفریان جزو مورخان تمام وقت هستند که همه فعالیت‌های پژوهشی شأن متمرکز بر بررسی‌های تاریخی است. ایشان چون طلبه بودند خاستگاه علمایی هم دارند و تحقیقات این مورخ اکنون مورد استناد در سطح ملی و بین‌المللی است. علاوه بر آن ایشان یک استاد کثیرالتالیف هستند که علایق شأن محدود به موضوع و دوره خاصی نیست. جعفریان: بنده خیلی به مردم خوش‌بینم و نسبت به آنها اعتماد دارم
حجت الاسلام رسول جعفریان رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران که این مراسم به پاسداشت خدمات علمی او برگزار شده بود، در انتهای مراسم گفت:
حجت الاسلام رسول جعفریان در پایان این مراسم گفت: یکی از خوش شانسی‌های من در طول عمرم داشتن رفقایی مثل شماست. من هم همراهان خوبی داشتم، هم رفقا و رؤسای همراه. مثلاً در دوره آقای لاریجانی ایشان دست من را در کتابخانه بسیار باز گذاشته بودند و من الحمدلله توانستم کارهای خوبی کنم و بسیار راحت بودم.
وی ضمن تشکر از همسر و فرزندانش به پاس همراهی در این سال‌ها افزود: بنده خیلی هم به مردم خوش‌بینم و نسبت به آنها اعتماد دارم. من هر لذتی در زندگی‌ام بردم از کتاب بوده و هر گفتگو و نشستی هم که بوده صحبت‌هایم درباره کتاب بوده است. بسیاری از دوستان من که در این جلسه حاضرند شاهد هستند که ما همه تلفن‌ها و صحبت‌هایمان حول موضوع کتاب است.
رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران در ادامه بیان کرد: اگر قرار است در کشور تفکر و اندیشه‌ای شکل بگیرد باید پیش از هر چیز حریت در تفکر اتفاق بیفتد به بیان دیگر بدون «حریت» و آزادگی مفهوم تفکر و اندیشه شکل نمی‌گیرد. «حریت» فقط هم سیاسی نیست بلکه به معنای آن است که آدمی از همه چیز آزاد باشد. اگر بناست ایران آینده‎ ی خوبی داشته باشد که متأسفانه گاهی از آن نامید می‌شویم باید بیش از هر چیز دنبال حریت در تفکر و اندیشه باشیم. حکومت هم باید بستر این حریت را فراهم کند. باید مواظب باشیم با حرف‌هایمان کسی را ناراحت نکنیم و به کسی جسارت نکنیم. خلاصه اینکه متفکر، ارزشمندترین عضو ارجمند جامعه است و باید حریتش حفظ شود.
سید فرید قاسمی که از صمیمی‌ترین و نزدیکان رسول جعفریان است نیز در این مراسم گفت: در اینجا لازم است یاد همه کتابداران را گرامی بداریم. به عقیده دوران کتابخانه‌های ایران به دو فصل تقسیم می‌شود: دوره ایرج افشار و دوره رسول جعفریان.
وی افزود: از نظر من کتاب یعنی هر مضمونی که بر محملی ثبت و ضبط شود. اگر پدر ایرج افشار موقوفه‌ای به پا کرد و او (ایرج افشار) خودش را وقف ایران و ایرانشناسی کرد و این موضوع در مورد آقای جعفریان هم صادق است. ایشان خودش را وقف ایران و اسلام کرده است.
این نویسنده مطبوعات ادامه داد: همه جستجوهای آقای جعفریان در حوزه ایرانشناسی است. ایشان هم ناشر است هم پدیدآور. هم مصحح است هم گردآورنده. حیات مطبوعاتی‎شان هم با مجلات قم آغاز و به مجلات تهران ختم شد. نسخه شناسی تاریخ نگاری، تألیف، پیوندگری کتابخانه‌ها، همکاری با پایگاه‌های خبری، و تأسیس کتابخانه تخصصی در مجلس از جمله سوابق کاری مهم ایشان است.
قاسمی ادامه داد: جعفریان 35 سال است که با رایانه مأنوس است و آن را به خدمت دانش گرفته است. ایشان برای زمان ارزش قائل است و تائید طلب نیست. او از خیابان تاریخ به بزرگراه تمدن‌پژوهی رسیده است. به عقیده او، دنیا رستوران و خوابگاه نیست بلکه مدرسه و محل کار. جعفریان گذشته را حافظ آینده می‌داند و نخ اتصال را دریافته و می‌داند تاریخ، پشت سر نیست و امروز و فردا ادامه تاریخ است. امیدوارم در آینده در آثار دیگری، تصویر کامل‌تری از حیات فکری ایشان ببینیم.