بزرگنمايي:

پیام خراسان - به گزارش خبرنگار گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، حجت الاسلام عباس عبداللهی استاد حوزه و دانشگاه در مدرسه مجازی" پای درس خمینی مشهد" به موضوع نوآوری‌های اجتهادی آیت الله خامنه ای در کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی پرداخت و اظهار داشت: یکی از چالش‌های موجود در میان مذهبی‌ها و انقلابی‌های جامعه به ویژه در میان نخبگان و فرهیختگانی که اهل مطالعه هستند وجود یک ارتباط احساسی صرف با رهبر است بدون آنکه کار فکری یا علمی روی اندیشه‌ها و خطوط فکری ایشان انجام شود.
وی افزود: یک فرد انقلابی ممکن است پس از تأمل در اندیشه‌های رهبری بخشی از آنها را پذیرفته و بخشی دیگر را نپذیرد و این موضوع کاملاً طبیعی است، خود رهبر معظم انقلاب بارها تأکید کرده‌اند که نباید هیچ سخنی را نه از ایشان و نه از هیچ‌کس دیگر بدون تأمل پذیرفت، ایشان حتی در یکی از دیدارهای ماه مبارک رمضان خطاب به دانشجویان گفتند که در زمینه‌های مختلف کشور چه فرهنگی و چه سیاسی خودتان فکر و تحلیل کنید البته نظرات من را هم بشنوید اما آن نتیجه‌ای که شما با فکر و تحلیل خود به آن می‌رسید ارزشمند است.
معنای صحیح "ذوب در ولایت"
حجت الاسلام عبداللهی اظهار کرد: این نگاه نشان‌دهنده آن است که "ذوب در ولایت" به معنای پذیرش بی‌چون‌وچرای سخنان رهبر معظم انقلاب نیست، معصومین نیز چنین انتظاری نداشتند چه برسد به علما و فقها که وارثان نبوت هستند، قرآن هم ایمان تقلیدی و بدون آگاهی را نمی‌پذیرد؛ بنابراین کسانی که نقدهایی بر رهبر معظم انقلاب دارند یا حتی معاند هستند اغلب بدون شناخت کامل سخنان ایشان به قضاوت می‌پردازند، حال آنکه قبل از نقد کردن یا مخالفت لازم است دیدگاه‌های ایشان به دقت بررسی شود، نقد صحیح و سازنده زمانی ارزشمند خواهد بود که بر پایه فهم عمیق باشد.
این استاد حوزه و دانشگاه با تاکید براینکه یکی از ضرورت‌های جامعه امروز ما چه در محیط مذهبی، دانشگاهی یا حوزه علمیه این است که میان جوانان فرهیخته و انقلابی ارتباط عمیقی با اندیشه‌های رهبر معظم انقلاب شکل بگیرد، گفت: رهبر معظم انقلاب همواره بر تقویت بنیان‌های معرفتی و اخلاقی تأکید کرده‌اند و از جوانان خواسته‌اند تا با مطالعه عمیق خود این وظایف مهم را به دوش بگیرند، ایشان معتقدند که بار انقلاب نیاز به نسلی مومن، کارآمد و تلاشگر دارد.
حجت الاسلام عبداللهی افزود: کتاب "طرح کلی اندیشه اسلامی" نیز در همین راستا جایگاه خاصی دارد، این کتاب براساس جلسات سخنرانی آیت‌الله خامنه‌ای در مسجدی کوچک در سال 1353 تنظیم شده و هرچند ساختار آکادمیک ندارد، نباید ارزش علمی آن دست‌کم گرفته شود، اگر اساتید علوم اسلامی از دیدگاه تخصصی خود به این مباحث بنگرند - چه در فقه، کلام یا تفسیر - قطعاً نظر متفاوتی خواهند داشت.
وی با اشاره به اینکه این کتاب در حوزه کلام اسلامی جای می‌گیرد، افزود: دانشی که مسئولیت آن تبیین و دفاع از باورهای دینی است، کلام اسلامی نه تنها جنبه دفاعی دارد بلکه باید جامعه مسلمان را از نظر فکری غنی سازد، عمده کتاب‌های کلامی بر اصول اعتقادی اسلام متمرکز هستند و کتاب "طرح کلی اندیشه اسلامی" نیز در همین قالب قرار دارد، این اثر با روش نقلی تلاش می‌کند اعتقادات مکتب تشیع را توضیح دهد و جایگاه ویژه‌ای در کلام شیعی برای خود باز کرده است.
رویکرد تمدنی و استراتژیک رهبر معظم انقلاب در کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی
این استاد حوزه و دانشگاه تاکید کرد: رهبر معظم انقلاب با شناخت عمیق از جامعه ایران و جهان اسلام و تحلیل دقیق شرایط زمانی و مکانی دهه 50 توانستند مسیری نوین برای تبیین و تنظیم مبانی فکری یک نظام اسلامی برای نسل انقلابی آن دوران ترسیم کنند، در کتاب "طرح کلی اندیشه اسلامی" ایشان با رویکردی استراتژیک و راهبردی به شرح مفاهیم دینی و اعتقادی پرداخته‌اند و نکته جالب در این اثر پیوند عمیق آن با مسائل اجتماعی و محیطی زمانه است که باعث می‌شود خواننده گمان کند این مطالب امروز تدریس شده‌اند، این کتاب به عنوان یکی از بی‌نظیرترین آثار در حوزه کلام کاربردی اجتماعی، نمایشی روشن از نگرش تمدنی نویسنده است.
حجت الاسلام عبداللهی با تاکید براینکه تفکر تمدنی رهبر انقلاب باعث شده که ایشان بتوانند لایه‌های عمیق تمدنی موضوعات مختلف را استخراج کرده و به آن‌ها بپردازند، گفت: این نگرش حتی در حوزه‌هایی که دیگران به آن نگاه فردی دارند ابعاد اجتماعی و تمدنی را برجسته می‌کند، برای مثال ایشان هیئت‌های حسینی را به عنوان قالبی تمدن‌ساز معرفی کرده و ظرفیت‌های اجتماعی و تمدنی آن‌ها را به دقت تحلیل نموده‌اند، در بخش‌های مختلف کتاب مانند بحث توحید، تحلیل علوم جدید و نقد فلسفه‌های غربی نوع نگاه عمیق و تمدن‌گرای ایشان کاملاً مشهود است، چنین دیدگاهی در آن دوران آن‌هم در محیط حوزه و دانشگاه کمتر دیده می‌شد.
وی اظهار کرد: کتاب "طرح کلی اندیشه اسلامی" نه تنها در روش بلکه در محتوا نیز نوآوری‌های برجسته‌ای دارد، مثلاً مفاهیمی مانند تقوا، رحمت و انفاق را با نگاه اجتماعی قوی تعریف کرده‌اند که در دیگر آثار کلامی و اخلاقی مشابه آن کمتر یافت می‌شود، این تعاریف با بهره‌گیری از کار لغوی دقیق و تحلیل تفسیری ارائه شده‌اند.
ساختار نوآورانه در ارائه مباحث اعتقادی
این استاد حوزه و دانشگاه یکی دیگر از ویژگی‌های اساسی این کتاب را تأکید بر جنبه‌های تربیتی و سلوکی دانست و گفت: این نگاه نه فقط توصیه‌ای ساده بلکه بخشی اساسی از تفکر و رویکرد رهبر انقلاب است، در سراسر این اثر می‌توان نتایج تربیتی و سلوکی مباحث اعتقادی را به روشنی مشاهده کرد، اقدام بی‌سابقه‌ای که ایشان در ساختار کتاب انجام داده‌اند شروع بحث اعتقادات با فصل ایمان به جای توحید است؛ موضوعی که معمولاً جزو مقدمات بحث اعتقادات شناخته نمی‌شود، انگیزه این انتخاب تأکید بر نقش ایمان در زندگی فردی و اجتماعی است تا خواننده قبل از ورود به مباحث عمیق‌تر اعتقادی ابتدا تأثیر عملی این مفاهیم را لمس کند.
حجت الاسلام عبداللهی با بیان اینکه درسی که در فصل آخر کتاب با عنوان "تأثیر روانی توحید" ارائه شده نمونه‌ای دیگر از نگاه عمیق تربیتی و سلوکی رهبر انقلاب است، اظهار کرد: این مبحث نه تنها پاسخی به دغدغه‌های فلسفی و عرفانی است بلکه نشان‌دهنده توجه ویژه ایشان به تحول انسان و جامعه از منظر معنوی است، چنین ترکیبی از نوآوری روشی، محتوایی و نگرش تمدنی، این اثر را به یکی از ارزشمندترین منابع در مسیر تمدن‌سازی اسلامی تبدیل کرده است.