پیام خراسان

آخرين مطالب

طاهر بن حسین موسس سلسله طاهریان که بود؟ گفتگو

طاهر بن حسین موسس سلسله طاهریان که بود؟
  بزرگنمايي:

پیام خراسان - هدی کاشانیان : طاهر بن حسین یکی از فرماندهان برجسته عباسیان و بنیان‌گذار سلسله‌ی طاهریان در خراسان بود. او با لقب ذوالیمینین (صاحب دو دست راست) شناخته می‌شد، که این لقب نشان از مهارت و توانایی او در جنگ داشت.
زندگینامه طاهر بن حسین طاهر در 775 میلادی در پوشنگ به دنیا آمد. از آغاز زندگی وی اطلاع دقیقی در دست نیست.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
از این‌رو، روایت ابن‌قفطی مبنی بر راهزنی کردن طاهردر جوانی، احتمالاً درست نیست. همچنین، طاهر در درحادثه‌ای نامعلوم، چشم راست خود را از دست داد. طاهر بن حسین از خاندان طاهریان بود که بعد‌ها نخستین حکومت مستقل ایرانی پس از اسلام را پایه‌گذاری کردند. او از طرف مأمون عباسی، به‌عنوان فرمانده سپاه منصوب شد و نقش کلیدی در شکست امین عباسی (برادر مأمون) و به قدرت رسیدن مأمون داشت. طاهر بن حسین به زادگاه خود پوشنگ علاقه زیادی داشت و این شدت علاقه به حدی بود که، چون فضل بن سهل وزیر مامون او را به فرماندهی لشکر خراسان به منظور مقابله با لشکر بغداد برگزید، بالاترین آرزوی طاهر را جویا شد و طاهر تنها یک آرزو داشت و آن حکمرانی و تصدی امور پوشنگ و بالا رفتن از منبر آن به جهت ادای خطبه و اندوخته یکصد هزار دینار در خزانه دارالحکومه پوشنگ که همگی برآورده شد. لقب ذوالیمینین طاهر بن حسین در باب لقب ذوالیمینین، که طاهر در تاریخ بدان ملقب است، سخنان متفاوتی بیان شده است. ذوالیمینین در لغت به معنای (آنکه دو دست راست دارد یا شخصی که دو دستش به‌طور یکسان از او پیروی کنند) است. به‌طور خلاصه در اکثر موارد، مهارت طاهر در فنون نظامی و توانایی او در اداره امور حکومت و دارا بودن جایگاه والا در نزد مأمون را از دلایل این نامگذاری می‌دانند. روایات پیرامون برگزیدن این لقب برای طاهر فراوان است. عادت طاهر در استفاده از شمشیر با دو دست را علت ملقب شدن او به ذوالیمینین می‌دانند. یکی دیگر از دلایل را، ضربت کاری طاهر با دو دست بر سر یکی از سربازان لشکر علی بن عیسی در نبرد ری می‌دانند که سر را به همراه کلاهخودش شکافت و آوازه‌اش موجب گشت، تا مأمون لقب موردنظر را به طاهر بدهد. از دیگر دلایل این نامگذاری را، اعطای این لقب توسط مأمون به طاهر پس از دریافت خبر پیروزی وی بر علی بن عیسی نام می‌برند. همچنین، می‌گویند مأمون در هنگام اعزام طاهر برای جنگ با علی بن عیسی به او گفت: دست راست تو دست راست من است و دست چپ تو دست راست توست و هرکه را امان دهی از جانب من ایمن است، که معتقدند این رویداد یکی دیگر از دلایل ملقب شدن طاهر به ذوالیمینین است.
حکمرانی طاهر بن حسین در خراسان به پاس خدماتش، مأمون او را به‌عنوان والی خراسان منصوب کرد. طاهر پس از رسیدن به قدرت، استقلال نسبی از خلافت عباسی نشان داد و برای نخستین بار در خطبه‌های نماز جمعه نام خلیفه را حذف کرد که نوعی اعلام خودمختاری محسوب می‌شد. پس از ورود طاهر به خراسان، به علت هیبت و آوازه‌ای که وی در نبرد با خوارج در گذشته به دست آورده بود و شدت عمل وی در سرکوبی شورش آنان، خوارج در خراسان آرام گرفتند و عبدالرحمان نیز به گوشه‌ای رفته و ساکت گشت. اما مشکل خوارج همچنان ادامه یافت و در تمامی ایالات به خصوص سیستان موجب زحمت برای طاهر گشتند.
اگرچه او به اعزام پیاپی نیرو برای سرکوب آنان می‌پرداخت، اما وسعت قلمرو وی و کمبود نیرو، مانع از کامیابی کامل وی در این امر می‌گشت، که به همین علت از سوی مأمون، متهم به کم‌کاری در این زمینه شد و مورد عتاب او قرار گرفت و طاهر نیز به درشتی و با قاطعیت پاسخ وی را داد و این امر موجب تیره گشتن مجدد روابط مابین طاهر و خلیفه گردید.
اعلام استقلال طاهر بن حسین مسئله خوارج و عدم کامیابی کامل طاهر در کنترل و سرکوب تحرکات آنان یا امری دیگر، موجب ایجاد تنش میان او و مأمون شد. مأمون، به خاطر نگرانی خاطری که از زمان بخشیدن حکومت خراسان، نسبت به طاهر داشت و همچنین در اثر سعایت دشمنان طاهر در نزد وی، پس از بروز مجدد تنش در روابطش با او، اقدام به بخشیدن کنیزکی به وی به قصد مسموم کردنش کرد، اما با اطلاع طاهر از این موضوع و ارسال پیامی حاوی ابراز وفاداری و عدم پیمان‌شکنی به مأمون، خاطر وی از جانب طاهر آسوده شد. 
طاهر که منتظر فرصتی مناسب برای اعلام استقلال بود، تنش موجود را بهانه قرار داد و یک سال و شش ماه پس از حکومت خود بر خراسان، در سال 822 میلادی با حذف نام خلیفه از خطبه نماز جمعه، استقلال حکومت خود را اعلام کرد. طاهر با جایگزین کردن جمله «خدایا نیکو دار تمام پیروان محمد (ص) بدانچه نیکو داشته‌ای بدان برگزیدگان خود را» به جای «خدایا بنده خویش و خلیفت خویش، عبدالله مأمون را نیکو دار» در خطبه نماز جمعه، اعلام استقلال کرد. برخی معتقدند این حرکت، از قبل برنامه‌ریزی شده بود، زیرا طاهر به مدت چند هفته، این نوع از خطبه‌خوانی را تکرار کرد، تا بر این مسئله تأکید کند.
همچنین طاهر پس از اعلام استقلال، به نام یکی از علویان که قاسم بن علی نام داشت، خطبه خواند تا بدین ترتیب، رویگردانی خود از بنی‌عباس و گرایش به علویان را به نمایش بگذارد. اگرچه منابع معتقدند که این اقدام طاهر، نوعی اقدام سیاسی همانند بیعت مأمون با علی بن موسی‌الرضا بود، تا بدین وسیله از محبوبیت و پایگاه اجتماعی علویان برای تحکیم قدرت خویش بهره‌برداری کند. از دیگر علائم اعلام استقلال را، حذف نام خلیفه از سکه‌های دوره طاهر که ذوالیمینین بر روی آنها ضرب گشته بود 821 میلادی، می‌دانند.
مرگ طاهر بن حسین طاهر در سال 822 میلادی به طرز مشکوکی درگذشت. برخی منابع معتقدند که مأمون او را مسموم کرد، چراکه بیم آن داشت که طاهر بیش از حد قدرت بگیرد. پس از مرگ او، فرزندش طلحه بن طاهر و سپس عبدالله بن طاهر حکومت طاهریان را ادامه دادند.
طاهریان اولین سلسله‌ای بودند که پس از اسلام در ایران نوعی خودمختاری به دست آوردند. آنها پایه‌گذار سنت حکومت‌های مستقل ایرانی پس از عباسیان شدند، که بعد‌ها سامانیان و صفاریان راه آنان را ادامه دادند.

لینک کوتاه:
https://www.payamekhorasan.ir/Fa/News/838415/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

حاج‌صفی تماشاگر کامبک عجیب

ستاره اسپورتینگ در رادار آرسنال

عبدالله بن طاهر کیست؟/ سومین فرمانروای دودمان طاهری

شکوه نماز عید بندگی از قاب دوربین

خسارت 513 میلیارد تومانی سرمای اخیر به بخش باغی خراسان شمالی

افتتاحیه رویداد نورنما در مشهد مقدس

حرم رضوی میزبان میلیونی زائران در نماز عید فطر

خاطره جالب محمد معتمدی از زمان کودکی خودش

تکنوازی تنبور در کنسرت ویژه نوروزی سهراب پورناظری

درگذشت خواننده مشهور در حین اجرای کنسرت

شکوه بندگی در طبس؛ برگزاری نماز عید سعید فطر + تصویر

بازخوانی معنای زیارت در شهد زیارت

برگزاری نماز عید فطر در بجنورد

ستاره جدید پایتخت 7 کیست؟ راز بازیگر اصفهانی که نقش همسر ارسطو را ربود!

ممنوعیت برقع توسط مقامات جدید سوریه

آیین افتتاحیه بزرگ‌ترین نمایش ویدئومپینگ کشور در مشهد برگزار شد

اسامی متوفیان واژگونی اتوبوس کرمان- مشهد | 8 نفر از جان‌باختگان زن هستند

ترامپ باز هم ایران را تهدید کرد؛ این بار با تعرفه

کونسیسائو: در انتخاب پنالتی‌زن دخالت نکردم

پیام کونته به میلان و یووه

لواندوفسکی: رویایم زدن 100 گل برای بارسلوناست!

معصومی ستاره نوظهور کشتی ایران

خبر ناامید کننده اینزاگی درباره طارمی

حرم مطهر رضوی میزبان میلیونی نمازگزاران در نماز عید فطر

امروز، اقامه نماز عید سعید فطر در حرم مطهر رضوی

هر روزی که انسان خدا را معصیت نکند، عید است

نماهنگ «عید آمد و عید آمد، وآن بخت سعید آمد» ویژه عید فطر

برگزاری نماز عیدفطر در امامزادگان سید محمد و امیر نظام الدین حاجی‌آباد

کشف و ضبط 10 دستگاه ماینر در بیرجند

پیام تبریک مدیرعامل برق خراسان جنوبی به مناسبت عید سعید فطر

هواشناسی خراسان شمالی روزانه 3500 پیام هشدار برای مسافرین ارسال کرد

عیدانه فطر در میان نمازگزاران خراسان شمالی

توقیف محموله‌های غیرمجاز گوشت مرغ و خمیر سوسیس در فاروج

عید فطر نماد وحدت و جمع شدن مردم است

(تصاویر) نماز عید فطر مهاجران افغانستانی در محله گلشهر مشهد

جزئیات و ابهامات تازه از حادثه واژگونی اتوبوس کرمان-مشهد

اجرای رویداد ملی نمایش سه بعدی «نورنما» در مشهد+تصاویر

طلای جهانی از 3100 دلار عبور کرد

پیام استاندار خراسان جنوبی به مناسبت "عید سعید فطر"

اعتراض سپاهان به داوری دیدار با فولاد

انتصابات بر مدار کارآمدی و روحیه جهادی باشد

طاهر بن عبدالله کیست؟/ پادشاهی از نخستین سلسله‌های ایرانی مستقل پس از اسلام

تصاویر هوایی از انبوه جمعیت در حرم امام رضا(ع)

واژگونی، علت 31 درصد بروز تصادفات خراسان شمالی

نماز عید فطر نماد عظمت اسلام و اتحاد مسلمانان

حرم مطهر رضوی میزبان میلیونی نمازگزاران در اقامه نماز عید فطر

هر روزی که انسان خدا را معصیت نکند، آن روز عید است

آهنگ جدید/ «رنگِ بهار» با صدای محسن میرزازاده منتشر شد

تحویل زمین به بیش از 3 هزار و 500 متقاضی نهضت ملی مسکن در شهرستان قاین

نماز عید فطر در بیرجند، آینه وحدت امت اسلامی + فیلم

ویکی پدیاجستجو