پیام خراسان - دانشمندان حین بررسی اعماق دریای سرخ، تله‌های مرگباری را در کف دریا کشف کردند. دانشمندان، حوضچه‌های شور را در عمق تقریباً 1,200 متری زیر سطح خلیج عقبه پیدا کردند که شورتر از آب دریاهای معمولی بوده و هیچ اکسیژنی ندارد؛ به طوری که هر موجود زنده‌ای که وارد این حوضچه‌ها می‌شود، از بین می‌رود.

محققان گمان می‌کنند که این محیط‌ سخت، مشابه شرایط پیچیده دوران اولیه زمین هستند، به‌ویژه در اعماق دریا که ممکن است حیات برای نخستین بار در آن‌جا پدید آمده باشد. حوضچه‌های شور به ندرت وجود دارند و تاکنون تنها حدود 40 مورد از آن‌ها در دریای سرخ، دریای مدیترانه و خلیج جدید آمریکا کشف شده‌اند.

بنا به گفته‌های تیم تحقیقاتی، این حوضچه‌ها به‌عنوان مخازن ژئولوژیکی (زمین‌شناسی) عمل کرده و با حفظ رسوبات دست‌نخورده، تاریخچه و سوابق گذشته خلیج عقبه را نگهداری می‌کنند. محققان قادرند تا اطلاعاتی درباره‌ی سونامی‌، سیلاب‌های ناگهانی و زلزله‌هایی که هزاران سال پیش در این منطقه اتفاق افتاده را مشاهده کنند.
حوضچه‌های شور در نقطه‌ای از دریای سرخ پیدا شده‌اند که گمان می‌شود، این منطقه همان جایی باشد که موسی آب‌ را شکافت و بنی‌اسرائیل را به سرزمین موعود هدایت کرد. محققان می‌گویند: «حوضچه‌های شور که با نام نیوم شناخته می‌شوند، دامنه جغرافیایی حوضچه‌های شور دریای سرخ را گسترش داده و به عنوان محیطی منحصر به فرد برای حفظ آثار رسوبی از رویدادهای اقلیمی و تکتونیکی (زمین‌ساختی) منطقه عمل می‌کنند».

خلیج عقبه به دلیل ویژگی‌های ژئولوژیکی منحصر به فرد خود نظیر اعماق زیاد، فعالیت‌های آتشفشانی و تغییرات دمای غیرمعمول در اعماق، به عنوان یک منطقه مرموز شناخته می‌شود.
این منطقه یک نوار کشیده از دریای سرخ است که شبه‌جزیره سینا در مصر را از عربستان سعودی جدا می‌کند و برخی از کارشناسان معتقدند این همان جایی است که موسی آب‌ را شکافت تا بنی‌اسرائیل را به سرزمین موعود هدایت کند.

علت این گزاره به این دلیل است که خلیج عقبه عمیق‌تر و وسیع‌تر از دیگر مناطق دریای سرخ بوده و احتمال دارد که با داستان موسی در کتاب خروج ارتباط داشته باشد. کتاب مقدس همچنین توضیح می‌دهد که بنی‌اسرائیل در حال سفر از بیابان برای رسیدن به دریا بودند و به همین دلیل، برخی از مسیرهای نزدیک به عقبه ممکن است با این توضیحات هم‌خوانی داشته باشند.
اما دانشمندان دانشگاه میامی پس از شش هفته کاوش در اعماق دریا با استفاده از یک وسیله نقلیه زیرآبی کنترل‌شده از راه دور (ROV)، معمای دیگری را کشف کردند. پروفسور سام پورکیس می‌گوید: «ما بسیار خوش‌شانس بودیم. این کشف در پنج دقیقه آخر از ده ساعت زمانی که برای غواصی (با استفاده از وسیله نقلیه زیرآبی کنترل‌شده از راه دور) داشتیم، اتفاق افتاد».
وسیله نقلیه زیرآبی کنترل‌شده از راه دور در دقایق آخر، «کف دریا را خالی و پوشیده از لایه‌ای ضخیم از گل» مشاهده کرد که محققان را به سمت حوضچه‌های شور هدایت نمود.

چگالی بالای آب شور و عدم مخلوط آن‌ها با آب های دیگر
از آنجایی که این آب شور چگالی بالایی دارد، در کف دریا قرار گرفته و به‌راحتی با آب شور اطراف خود ترکیب نمی‌شود. در مناطقی که آب شور از عمق زمین به سطح می‌آید، حوضچه‌های شور می‌توانند دریاچه‌ها و برکه‌های زیرآبی عجیبی تشکیل دهند.
با وجود اینکه بیشتر موجودات زنده در همان لحظه که وارد این حوضچه‌ها می‌شوند از بین می‌روند، محققان موجودات تک‌سلولی‌ خاصی با نام میکروارگانیسم‌های پروکاریوتی را مشاهده کرده‌اند که در این محیط‌های سخت زندگی می‌کنند. این موجودات تک‌سلولی در محیط‌های سخت با شرایطی همچون دما، فشار، شوری، اسیدیته (مقدار اسید زیاد) یا تشعشعات بالا زندگی می‌کنند.
تیم تحقیقاتی همچنین باکتری‌های کاهنده سولفات را کشف کرد که سولفات را به انرژی تبدیل می‌کنند. دانشمندان متوجه شدند که این باکتری‌ها می‌توانند میزان سولفات را در خلیج عقبه تا حدی کاهش دهند که نسبت سولفات به کلرید در حوضچه‌های شور به کمترین مقدار ثبت‌شده در این منطقه برسد. این مسئله بدان معناست که این باکتری‌ها نقش بزرگی در تغییر ترکیبات شیمیایی آب ایفا می‌کنند.

عکس از اعماق دریای سرخ
با وجود اینکه بیشتر موجودات نمی‌توانند در این حوضچه‌ها زندگی کنند، بسیاری از آن‌ها به دلیل تولید منابع غذایی توسط باکتری‌ها، در نزدیکی حوضچه‌های شور باقی می‌مانند. این تیم تحقیقاتی، مارماهی‌، میگو و نرم‌تنان را در حوالی حوضچه‌ها مشاهده کردند. پژوهشگران این مطالعه همچنین معتقدند که این حوضچه‌ها می‌توانند سرنخ‌هایی از حیات در سیارات دیگر ارائه دهند، که در مطالعه خود نیز به آن اشاره کرده‌اند.
پروفسور پورکیس به مجله خبری لایو ساینس گفت: «برداشت کنونی ما این است که حیات در اعماق دریا و در شرایط بدون اکسیژن (آنُکسی) به وجود آمده است و به احتمال زیاد این شرایط دلیل اصلی شکل‌گیری حیات بوده‌اند».
حوضچه‌های شور در اعماق دریا، نمونه مشابه زمین در دوران اولیه‌اش است؛ همچنین، با وجود این که این حوضچه‌ها بسیار شور بوده و فاقد اکسیژن هستند، میکروب‌های اکستریموفیل (میکروب‌هایی که در شرایط سخت زندگی می‌کنند) فراوانی دارند.

حوضچه شور زندگی هر موجودی که وارد آن شود را می گیرد
بنا به گفته پروفسور پورکیس، تیم تحقیقاتی نمونه‌هایی از هسته حوضچه‌ها (نمونه‌هایی از رسوبات یا مواد جمع شده در ته حوضچه‌ها) برداشت کردند که: «این نمونه‌ها یک رکورد پیوسته از بارش‌های گذشته در این منطقه را نشان می‌دهند که به بیش از 1000 سال قبل بازمی‌گردد و علاوه بر آن، شامل اطلاعاتی از زلزله‌ و سونامی‌ نیز هستند».
یافته‌های علمی از رویدادهای جوی در 1000 سال گذشته نشان می‌دهد که سیلاب‌های ناشی از بارش «حدود هر 25 سال یک‌بار اتفاق می‌افتند و سونامی‌‌ها نیز حدوداً هر 100 سال یک‌بار رخ می‌دهد».