بزرگنمايي:

پیام خراسان - به گزارش جماران؛ سفیر ایران در مسکو گفت: در ایران، بعضی‌ها این‌گونه القا می‌کنند که گویی روسیه از طرف ما خودسرانه با آمریکایی‌ها صحبت می‌کند، در حالی که این‌گونه نیست.
کاظم جلالی در پاسخ به این سوال که آیا تصویب معاهده جامع مشارکت راهبردی در پارلمان روسیه در بحبوبه مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا، معنای خاصی دارد یا یک فرایند عادی است؟ گفت:هر 2 گزینه می‌تواند درست باشد، به یک معنا روسیه این توافقنامه راهبردی را با ما امضا کرد و طبعا باید در پارلمان به تصویب می‌رسید، در گذشته هر زمان، وقت ملاقات 2 رییس‌جمهور را برای امضای موافقنامه تعیین می‌کردیم، برخی‌ها اینگونه تحلیل می‌کردند، چون روسیه روابطش با ترامپ درست می‌شود، احتمال آنکه آنها بخواهند توافقنامه را به تاخیر بیاندازند، زیاد است، اما من در جریان تنظیم وقت بودم و خیلی وقت‌ها زمان سفر رییس‌جمهور را ما تعیین می‌کردیم و روس‌ها هم با همان زمان موافقت کردند و این سفرها انجام شد.
وی افزود: در مورد معاهده جامع مشارکت راهبردی نیز آقای پوتین حکم داد که آقای «رودنکو»، معاون وزیر خارجه لایحه را به مجلس ببرد و مدافع لایحه باشد که طبعا با کمترین فاصله از زمان امضا به لایحه تبدیل و در دوما و شورای فدراسیون تصویب شد.
سفیر ایران با بیان این که «معمولا کمتر اتفاق می‌افتد که برای یک مصوبه‌ای که در مجلس پیگیری می‌شود، رییس‌جمهور روسیه حکم بدهد»، گفت: در همین ملاقات آقای «عراقچی» با آقای «پوتین»، رییس‌جمهور روسیه هم چندین بار این نکته را گفت که روابط ما با جمهوری اسلامی ایران، راهبردی است و هیچ ارتباطی با روابط ما با سایرین ندارد و چند بار هم این را تکرار کردند که ما در روزهای حساسی در کنار هم بودیم و اینطور نیست که در زمان دیگر نمی‌توانیم در کنار هم نباشیم.
جلالی با بیان این که «ما با این ادبیات آشنا هستیم و در ادبیات مقامات دیگر روسیه هم شنیدیم، ادامه داد : مثلا در سفر قبلی آقای لاوروف به تهران، همین مطلب را مرتب ذکر کردند. روسیه در این ارتباط مصمم است در میانه این میدانی که قرار دارد در مورد ارتباطش با چین نیز این را نشان دهد.
وی با بیان این که «پوتین» در گفت‌وگوی اولی که با «ترامپ» داشت، با یک فاصله کوتاهی با چین صحبت کرد، گفت: این معنی دارد و این است که ما رابطه‌مان را با متحدین خودمان ادامه خواهیم داد.
کار متوقف به توافق نیست سفیر جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به این سوال که از زمانی که دکتر پزشکیان به مسکو سفر کردند، آیا فرایند اجرای معاهده پیش رفته یا نه؟ اظهار کرد: کار متوقف به توافق نیست، توافق در اصل یک سند بزرگی است برای ریل‌گذاری و این ریل‌گذاری در همه عرصه توسط رهبران 2 کشور و روسای جمهور انجام می‌شود.
وی با بیان این که «توافقنامه اولا رابطه را تثبیت می‌کند، ثانیا دورنمای روابط را کاملا مشخص می‌کند و ثالثا همه دستگاه‌های داخل کشور باید بنشینند و از داخل توافقنامه کار بیرون بیاورند»، گفت : ما در سفارت این کار را انجام دادیم. خود توافقنامه مثل کتاب مقدس می‌ماند که می‌شود عملیاتی نکنیم ولی هر روز بخوانیم. توافقنامه را می‌توان مثل قرآن روزی یکبار خواند، اما باید همه دستگاه‌ها ابعاد مختلف توافقنامه را بررسی و کار طراحی کنند. ما در سفارت برنامه اولیه‌ای نوشتیم و خدمت آقای عراقچی و مسئولان کشور تقدیم کردیم، این برنامه به عنوان یک دیباچه بود، مثل خود توافقنامه که اولین بار در داخل سفارت نوشتیم و در داخل کشور، غنی شد. امروز هم همین کار را انجام دادیم. فکر می‌کنیم همه دستگاه ها باید توافقنامه را بخوانند، تقسیم کار شود که هر جزئی از توافقنامه مربوط به چه نهاد، تشکل، سازمان و وزارتخانه‌ای می‌شود و بر اساس آن برنامه‌ریزی کنیم، در این توافقنامه موضوعات گوناگون دوجانبه، سازمان همکاری‌های منطقه‌ای و سازمان‌های بین‌المللی حوزه محیط زیست، دریای خزر، بحث‌های دانشجویی، دیپلماسی عمومی، بحث‌های دفاعی، نظامی، اطلاعاتی، امنیتی را در بر می‌گیرد.
وی تاکید کرد: همه باید برای کار روی توافقنامه آماده باشند و فکر کنند که از دل آن چه ارتباطاتی را می‌توان با روسیه ایجاد کرد که منافع ملی ما بیشتر تامین شود.
وزیر نفت به مسکو سفر می‌کند این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به این سوال که سفر وزیر نفت و هیات همراه به مسکو در همین راستای عملیاتی ساختن توافقنامه انجام خواهد شد، گفت: ما کمیسیون مشترک اقتصادی 2 کشور را داریم. از طرف 2 کشور 2 مقام مسئول به عنوان رییس کمیسیون هر کشور تعیین می شوند که از طرف ایران، وزیر نفت رییس کمیسیون مشترک هستند. کمیسیون مشترک قبلی در «گروزنی» روسیه برگزار شد و کمیسیون مشترک پیش رو هفته آینده در مسکو برگزار می‌شود و وزیر نفت و هیات همراه به مسکو می‌آیند. روی سند این کمیسیون کار شده و طبعا و آن اسنادی که در کمیسیون مشترک تعیین می‌کنیم، سند بالادستی آن همان توافقنامه جامع خواهد بود، اما این کمیسیون به روال سابق هر ساله برگزار می‌شود.
پیام رهبر معظم انقلاب به پوتین و پاسخ پوتین به آن چه بود؟ سفیر ایران در روسیه در پاسخ به سوال دیگری در گفت‌وگوی تلویزیونی با برنامه «جریان» شبکه یک صداوسیما در پاسخ به این سوال که پیام رهبر معظم انقلاب به آقای پوتین چه بود؟ ارزیابی‌های آمریکایی‌ها چه بود و پیام پوتین به ایران چه بود؟ گفت: این پیام ابعاد مختلفی داشت. خود این پیام همانطور که آقای دکتر عراقچی گفتند این بود که روابط خود با دوستان را استمرار خواهیم بخشید و این روابط ربطی به مذاکرات و گفت‌وگوهایمان نخواهد داشت. معمولا یکی از اتفاقاتی که هم در ایران و هم در روسیه می افتد، این هست که روس‌ها وقتی به طرف غرب می روند، جریانی در ایران شکل می‌گیرد که روس‌ها ما را فروختند و رفتند؛ کما اینکه در ایام اخیر از این مطالب زیاد شنیدیم. به محض اینکه ما هم مذاکرات را شروع کردیم. در روسیه هم در برخی محافل صحبت می‌شود که اگر ایران رابطه‌اش با غرب تنظیم شود، طبعا این به ضرر روسیه خواهد بود و ایران رابطه‌اش با روسیه را کمرنگ خواهد کرد. اولین پیام این بود که ما دوست داریم با همه دنیا رابطه متوازن و درست داشته باشیم، مشکلی نداریم، این را مسئولین عالی مطرح کردند که ما برای رابطه با کشورها، مشکلی نداریم، با دوستان خودمان هم قرار نیست که رابطه را کم کنیم. به نظر من این ملاقاتی که آقای عراقچی داشتند و پیام مقام معظم رهبری را تسلیم کردند، این نکته مهمی بود که هم رابطه ما سیاست همسایگی است و هم رویکردهای مشترکی که در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی و منطقه‌ای داریم، استمرار خواهد داشت و ارتباطی با سایر کشورها ندارد.
پوتین در مورد خطوط قرمزشان و مذاکرات با آمریکا گزارشهایی را به ما داد وی افزود: موضوع دیگر نیاز به مشورت متقابل با همدیگر در این مقطع است. هم روس‌ها و هم ما علاقه‌مند هستیم مشورت کنیم. در ملاقات با آقای پوتین، وزیرخارجه ما گزارشی هم از مذاکرات دادند، آنها هم در موضوع اوکراین و اینکه چه کارهایی می خواهند انجام دهند. در مورد خطوط قرمزشان و مذاکرات با آمریکا گزارشهایی را به ما دادند. ما هم به آنها گفتیم که ما در مذاکرات با آمریکا چه مباحثی را داشتیم و خطوط قرمز ما مشخص است و چگونه حرکت خواهیم کرد.
چالش بین روسیه و غرب ادامه دارد سفیر ایران در روسیه ادامه داد: مسئله دیگر موضوعاتی است که اروپایی‌ها دنبال می کنند. در بحث هسته‌ای پرونده ما شفاف است، همکاری‌هایی با آژانس داریم، دیدیم که مدیر کل آژانس هم به تهران سفر داشت، اما در پرتو این جدی نگرفتن اروپا توسط آمریکا، آنها هم دست و پا می‌زنند در حوزه‌هایی نشان دهند که دارای نقش هستند که یکی از آن مباحث، مباحث مربوط به ایران و اسنپ بک هست، که در این حوزه‌ها با چین و روسیه به عنوان شرکای راهبردی ما، باید گفت‌وگو و مشورت کنیم، کما اینکه معاونین وزرای خارجه سه کشور هم در پکن جلسه داشتند بعد هم معاونین سیاسی و حقوقی تشریف آوردند و ما مرتب در این خصوص گفت‌وگو داریم. در حوزه های دیگر هم همینطور. ما در مسائل دیگر مثل قفقاز، خزر، مسائل مربوط به منطقه و حتی چالش‌هایی که با غرب و آمریکا داریم. بعضی ها در ایران تصور می کنند که چالش روسیه با غرب تمام شده. نخیر چالش بین آنها ادامه دارد .
پوتین چندین بار تکرار کرد که رابطه ما با آمریکا، به رابطه با ایران ارتباطی نخواهد داشت وی در پاسخ به سوال مجری این برنامه مبنی بر این که رهبری می‌خواستند آن تجربه تلخی که در برجام بود و ما متحدین خود را پس زدیم، این دفعه تکرار نشود، به صورت کلی رویکرد ایشان چه بود؟ اظهار کرد : قای پوتین چندین بار تکرار کرد که رابطه ما با آمریکا، به رابطه با ایران ارتباطی نخواهد داشت، ما رابطه مان را بسیار مهم می‌دانیم، شراکت ما نزدیک بود، اما با امضای معاهده جامع مشارکت راهبردی، رابطه ما کاملا راهبردی شده است و در همه حوزه باید روابطمان را گسترش بدهیم. مقام معظم رهبری در پیامشان به برخی از حوزه ها اشاره کرده بودند و آقای پوتین هم به همان حوزه ها اشاره کردند و روز بعد که با آقای لاوروف مذاکره داشتیم، ایشان هم گفت که آقای پوتین خیلی از مجموعه پیام و ملاقات، راضی بودند.
وی با بیان این که «برخی‌ها در داخل ایران متاسفانه در کنار آن خودکم بینی‌ها و خودتحقیری‌ها، به ملت ایران تلقین می‌کنند که رابطه ما متوازن نیست»، گفت: خیلی از چیزها را نمی‌توانیم مطرح کنیم و الا رابطه ما رابطه متوازنی است، ادبیاتی که ایران به کار می برد کاملا مستقلانه است و سیاست خارجی ما بر اساس سه اصل حکمت، عزت و مصلحت پیش می‌رود.
روس‌ها از اینکه در مذاکرات ایران و آمریکا نیستند گلایه‌ای ندارند جلالی در پاسخ به این سوال که در این بیست‌وسه سالی که ما مذاکره داشتیم، معمولاً روس‌ها و اروپایی‌ها حضور داشتند. اکنون اروپایی‌ها گلایه‌مند هستند که چرا کنار گذاشته شده‌اند. آیا روس‌ها نیز گلایه‌ای ندارند؟ گفت: نه، روس‌ها گلایه‌ای ندارند، ولی مرتب می‌گویند: «ما آماده‌ایم که در هر حوزه‌ای که شما بخواهید ایفای نقش کنیم.» یعنی روس‌ها بدون اینکه محدودیتی ایجاد بکنند، این آمادگی را دارند. این را من بارها و بارها هم در ملاقات‌های خودم، چه زمانی که همراه جناب وزیر بودیم در ملاقات‌های ایران و روسیه، دیده‌ام. روس‌ها کاملاً به این نکته واقف هستند که ما علاقه‌مندیم با روسیه و چین کار جدی کنیم. همان‌طور که شما اشاره کردید، روس‌ها همیشه در مذاکرات حضور نداشتند. ما ابتدا با سه کشور اروپایی شروع کردیم، و پس از آن، روسیه و چین نیز به مذاکرات اضافه شدند. سپس آمریکایی‌ها هم وارد شدند، ولی بعداً آمریکا کنار کشید و ما با بقیه ادامه دادیم. سپس مسئله اوکراین پیش آمد و پس از آن، گفت‌وگوهای جدیدمان با سه کشور اروپایی آغاز شد. ما همیشه گفته‌ایم که آماده‌ایم روسیه و انگلیس در گفت‌وگوها حضور داشته باشند و طبیعتاً این کار نیز در حال انجام است. از طرف دیگر، قرار ما این است که مرتب با یکدیگر مشورت داشته باشیم. این را هم بدانید که در ایران، بعضی‌ها این‌گونه القا می‌کنند که گویی روسیه از طرف ما خودسرانه با آمریکایی‌ها صحبت می‌کند، در حالی که این‌گونه نیست. بنای ما با روس‌ها این است که تمام گفت‌وگوهایی که اگر قرار باشد از طرف ایران انجام شود، باید قبلش با ما تنظیم و هماهنگ شود.
جریان غرب‌گرا علاقه‌مند نیست که ما متحدینی در خارج داشته باشیم جلالی در پاسخ با این سوال که وقتی روسیه و آمریکا در عربستان درباره اوکراین مذاکره می‌کردند، همین جریانی که شما اشاره کردید در داخل می‌گفتند روس‌ها در حال معامله هستند. شما این را نفی می‌کنید. طبیعتاً باید هم نفی شود، اما این جریانات داخلی که رسانه هم در دستشان هست، همیشه این گزاره را مطرح می‌کنند که روس‌ها در مواقع مهم معامله می‌کنند. نظر شما چیست؟ اظهار کرد: در این رابطه چند نکته را عرض می‌کنم، نکته اول اینکه در داخل ایران، جریان غرب‌گرا علاقه‌مند نیست که ما متحدینی در خارج داشته باشیم. آن‌ها تلاش می‌کنند تا هر ارتباطی که ما با کشور دیگری می‌خواهیم برقرار کنیم را به ضرر ما جلوه دهند، در حالی که غرب نیز حاضر به ارتباط‌گیری با ما نیست. جمع این دو نگاه می‌شود صفر. من نمی‌دانم چرا برخی افراد که ادعای ملی‌گرایی و ایران‌دوستی دارند، متوجه این نکته نیستند که وقتی همه متحدین ما را نفی می‌کنند و غرب هم که ارتباط برقرار نمی‌کند، در نهایت ما منزوی می‌شویم. نکته دوم اینکه هر کشوری اگر در گذشته به ما ظلم کرده باشد یا حتی امروز خلف وعده کند، بلافاصله برخی با دیده اغماض به آن نگاه می‌کنند. اما درباره روسیه و برخی کشورها، به تاریخ رجوع می‌کنند و از تاریخ مدد می‌گیرند تا روابط امروز را تخریب کنند. این نیز نکته عجیبی است. نکته سوم اینکه ای‌کاش حداقل امانت‌داری در گفتار رعایت می‌شد. مثلاً در خصوص گفت‌وگوی آقای «رودنکو»، معاون وزیر خارجه روسیه، در دومای روسیه، یکی از نمایندگان از ایشان پرسید که آیا معاهده مشارکت راهبردی با ایران شامل این می‌شود که اگر به ایران حمله شود، روسیه باید دفاع کند؟ ایشان پاسخ دادند که نه، چنین چیزی در این معاهده نیست، هرچند ما متحد ایران هستیم. ایران در اینجا بین 2 گزینه بود؛ یا باید مانند کره شمالی و بلاروس، قراردادی با روسیه امضا می‌کرد که اگر به ما حمله شد، روسیه از ما دفاع کند – که اگر این کار را می‌کردیم، می‌گفتند استقلال ایران را فروختند – یا همان‌طور که الآن هست، با احترام و استقلال روابط داشته باشیم. حالا که روسیه می‌گوید چنین بندی در توافق‌نامه نیست، برخی رسانه‌های معاند فارسی‌زبان آمدند و جملاتی ساختگی به نام معاون وزیر خارجه روسیه منتشر کردند. اما دوستان ما در ایران پیگیری نکردند، در حالی که من متن اصلی را ترجمه کردم و برای مسئولین کشور ارسال کردم تا از موضع‌گیری اشتباه جلوگیری شود، و همه نیز تأیید کردند که پاسخ ایشان منطقی و درست است. اگر بخواهم از این جریان‌سازی‌ها، غیرامانت‌داری‌ها و بی‌صداقتی‌ها بگویم، بسیار است.
روسوفیل، انگلوفیل و یا طرفدار آمریکا نیستیم وی ادامه داد : ما طبعاً «روسوفیل» نیستیم، همچنان‌که «انگلوفیل» و یا طرفدار آمریکا هم نیستیم. ما طرفدار منافع ملی ایران هستیم. من در اینجا به عنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران موظفم قاطعانه از منافع کشورم دفاع کنم. اما اینکه نگذاریم متحدین‌ ما با ما متحد باشند و هر روز با استفاده از منابع رسانه‌ای غرب، جریانی علیه روابط کشورمان ایجاد کنیم، این انصاف نیست.
روس‌ها در موضوع اوکراین خطوط قرمز مشخصی دارند که از آن‌ها عقب‌نشینی نخواهند کرد جلالی در پاسخ به این سوال که ترامپ از ابتدا اصرار داشت که اگر به قدرت برسد، فوراً بین روسیه و اوکراین صلح برقرار می‌شود. وضعیت صلح میان روسیه و اوکراین چگونه است؟ آیا به نقطه‌ای می‌رسد که این جنگ پایان یابد یا ادامه خواهد داشت؟ گفت: سؤال بسیار مهمی است. من نکته‌ای را خدمت شما عرض می‌کنم که در داخل ایران به‌درستی درک نشده است. ببینید، امروز ترامپ می‌گوید: «می‌خواهم رابطه‌ام را با روسیه درست کنم.» ولی بخش اعظم آمریکا با او موافق نیستند و دنیای غرب هم حاضر به همراهی نیست. بنابراین نباید هیجان‌زده شویم و تصور کنیم که قرار است فوراً همه چیز درست شود. خود روس‌ها نیز چنین برداشتی ندارند و می‌گویند: «ما در انتهای این تونل، کورسویی می‌بینیم که شاید بتوان روابط را اصلاح کرد.»
سفیر ایران در روسیه ادامه داد : نکته بعدی اینکه باید همه جوانب را با هم دید. روسیه و شخص آقای پوتین هیچ‌گاه نگفته‌اند که بدون قید و شرط مذاکره می‌کنند. آن‌ها خطوط قرمز مشخصی دارند که از آن‌ها عقب‌نشینی نخواهند کرد. در گفت‌وگوهایی که با آقای دکتر عراقچی داشتند نیز همین موضوع را بیان کردند؛ گفتند که ما خواهان استمرار جنگ نیستیم و امیدواریم مذاکرات به نتیجه برسد، اما برخی خطوط قرمز وجود دارد که رعایت آن‌ها ضروری است.
جلالی با بیان این که «در خصوص موضوع اوکراین، آخرین گفت‌وگوهایی که هفته گذشته توسط آقای «ویتکاف» انجام شد، کمی جدی‌تر بود»، افزود: پیش از این، در استانبول، عربستان و جاهای دیگر، بیشتر بحث‌هایی درباره املاک، ایجاد سفارتخانه‌ها و روابط اولیه بود. بنابراین در حال حاضر نمی‌توان گفت که افق روشنی در پیش است.
وی در پاسخ به این سوال که چرا ترامپ برای روس‌ها تعرفه‌های جدید وضع نکرد و نام روسیه در لیست 185 کشور که شامل افزایش تعرفه می‌شوند، نیست؟ اظهار کرد: حتماً آقای ترامپ علاقه‌مند است روابطش را با روسیه تقویت کند، چون شما می‌دانید اولویت اول ترامپ، چین است. او می‌خواهد مسائلی که در حاشیه چین وجود دارد را سریع‌تر حل کند. دوم اینکه به‌زعم خودش نمی‌خواهد ائتلافی بین روسیه و چین شکل بگیرد. بنابراین می‌کوشد با ایجاد شکاف در جبهه‌های مختلف، بتواند مسیر تجارت با چین را هموارتر کند، که این هدف اصلی اوست.